Uzun zamandır dijital müzik korsanlarına karşı büyük mücadele veren MÜ-YAP (Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği) açtığı davalar sonucunda Türkiye'de yüksek üye ve ziyaretçi sayısına sahip 15 sitenin erişiminin durdurulmasını sağladı.
Mahkeme kararı verdi Türk Telekom kapattı
MÜ-YAP, 22 Temmuz 2005 tarihinde 25 sitenin erişiminin durdurulması için yasal yollara başvurdu. Bu sitelerden 13'ü kendilerine ya da bağlı bulundukları internet servis sağlayıcı firmaya yapılan tebligat sonucunda sitelerindeki MP3 dosyalarını kaldırmayı kabul ettiler. Tebligatın ulaşmadığı ya da bu karara aldırış etmeyen diğer siteler hakkında mahkeme erişiminin durdurulması kararını verdi. Karar Türk Telekom AŞ'ye iletildi ve Telekom'un Bilişim Dairesi Başkanlığı tarafından hakkında mahkeme kararı bulunan sitelerin erişimi durduruldu. Erişimi durdurulan 15 sitenin arasında www.sanalcafe.com,www.sanalevim.com,www.sanalkeyif.com,www.flashoyunlar.net gibi her gün yüzbinlerce ziyaretçiyi ağırlayan popüler siteler de bulunuyor.
Mahkeme kararı ile Türkiye'de ilk kez
Bugüne kadar işporta tezgahlarında korsan CD satanlara karşı polisi harekete geçiren, bu CD'leri çoğaltan ve dağıtan yerler hakkında yasal işlemleri başlatan MÜ-YAP, bugüne kadar internet üzerinden MP3 dağıtan siteleri sadece uyarmakla yetiniyordu. Ancak gelinen son noktada MÜ-YAP'ın avukatları yasal yollara başvurdu ve mahkeme çok kısa bir sürede yasadışı dağıtım yaptıkları tespitiyle sözkonusu sitelere erişimin durdurulması kararına vardı.
Yurtdışından erişiliyor
Bu siteler genelde yurtdışındaki sunucular üzerinden yayın yaptıklarından dolayı siteleri tamamen kapatmak için sadece Türk mahkemelerinin kararları yeterli değil. Bu yüzden aslında siteler kapatılmadı. Şu anda yurtdışındaki internet kullanıcıları bu sitelere erişebiliyor ancak Türkiye'de Türk Telekom hatları üzerinden çıkış yapan internet kullanıcıları bu sitelere giremiyor. Türkiye'deki internet kullanıcılarının yüzde 98'i Türk Telekom hatlarını kullandığından sitenin Türkiye içi yayını hemen hemen kapatılmış oluyor.
Sırada diğer siteler var
MÜ-YAP Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Oskay bunun sadece bir başlangıç olduğunu belirterek, önümüzdeki günlerde diğer MP3 siteleriyle ilgili de yasal işlemlerin devam edeceğini söyledi. Oskay şöyle konuştu:
"Nasıl ki bir fabrika kurmak isteyen kişi çevreyle ilgili yasal yükümlülüklerini öğrenmek ve tesislerini bunlara uygun olarak kurmak zorundaysa, site kurmak isteyenler de gerekli izinleri almak zorunda. MP3 dosyalarını bu izinleri almadan umuma arzedenler aslında suç işlediklerini biliyorlar ve bu suçu bile bile devam ettiriyorlar."
Oskay, MP3 dağıtımı yapan siteslerin sahiplerinin, sanal ortamda yasal işlem yapılamayacağı anlayışıyla rahat davrandıklarının da altını çizdi.
"Site sahiplerinin bir çoğunun adres ve kimlik bilgileri açık değil. Bu yüzden kendilerine ulaşmak fiilen mümkün olamıyor. Ancak bilindiği gibi site sahiplerinin yanı sıra servis sağlayıcılar da yasal olmayan içeriğin engellenmesi ile yükümlü. Bu yüzden önce bütün servis sağlayıcılara uyarılarımızı yaptık. Sonrasında yasal girişimleri başlattık."
Sadece Türkçe MP3 mü yasak?
İnternette Türkçe MP3 dağıtımı yapan sitelerin yanı sıra çok daha fazla sayıda yabancı MP3 indirilebilen siteler var. Eğer mahkeme kararı ile Türk Telekom bu sitelere de erişimi durdursa söz konusu sitelerin sayısı binlere ulaşabilir. Bu konu ile ilgili olarak Oskay üyeleri arasında yabancı repertuarı temsil eden firmaların haklarını ihlal eden her siteye karşı zaman içerisinde benzeri işlemlere başvuracaklarını söyledi.
MP3 satışı MÜ-YAP üzerinden yapılacak
MÜ-YAP korsan MP3 dağıtımının önünü kesmeye çalışırken bir yandan da internet kullanıcılarının taleplerine yasal yollardan karşılık verebilmek için çalışmalarını sürdüyor. Aydın Oskay'ın verdiği bilgilere göre şu anda MÜ-YAP, üyelerinin tüm repertuarını dijital ortama aktarmış durumda. Aynı zamanda bütün bu eserlerin veri tabanına girişi de tamamlanmış. Şu anda MÜ-YAP'ın veri tabanında 45 bin civarında kayıt var ve bu kayıtlar yakında internet üzerinden satılmaya başlanacak. Bu veri tabanının Türkiye'deki ulaşılabilen tüm eserleri içerdiğini söyleyen Oskay, dünyada başka örneği olmayan bir uygulama gerçekleştirilerek bir ülkenin erişilebilen tüm repertuarını dijital ortamda arşivlediklerini belirtti. "Üzerinde çalıştığımız sistem bant genişliği gibi altyapıya bağlı sınırlamalar dışında aynı anda 20 bin şarkının indirilmesine olanak verecek kapasitede. Bu veri tabanı yasal olarak müzik indirme hizmeti sunmak isteyen sitelerin ve mobil kullanıcıların hizmetine sunulabilecek durumda" diyen Oskay, yakın zamanda bu hizmetin devreye sokulacağını belirtti.
ABD'de iki yılda yarım milyar yasal MP3 satıldı
MÜ-YAP'ın üzerinde çalıştığı sistemin benzeri ilk olarak iki yıl önce ABD'de Apple tarafından başlatılmıştı. İnternet üzerinden yasal MP3 satışında kısa zamanda büyük başarı sağlayan Apple'ın iki yıl içinde tanesi 0.99 dolardan sattığı şarkıların toplam adedi şu anda 500 milyonu aşmış durumda.
MÜ-YAP kimdir?
Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜ-YAP), müzik yapımcılarının bir araya gelerek oluşturduğu, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 42. maddesi gereğince kurulmuş olan bir meslek birliği. MÜ-YAP'a üye olan 72 şirket Türkiye müzik endüstrisinin yüzde 80'lik bir kısmını oluşturuyor. Şu anda Türkiye'de üyelerine ait hakların kullanımına izin verme yetkisine sahip tek kuruluş olan MÜ-YAP'ın tüzüğünde ilk amacı müzik yapımcılarının ortak çıkarlarını korumak, haklarını izlemek; alınacak tazminatların ve tespitleri içeren ses taşıyıcılarının kullanılmasından kaynaklanan ücretlerinin tahsili ile hak sahiplerine dağıtımını sağlamak olarak belirtiliyor.