1. Ana Sayfa
  2. Tarih
  3. Afganistan cıa operasyonları

Afganistan cıa operasyonları

Son güncelleme: 03.08.2009 13:39
1sidelya 1sidelya foto
  • CIA, Reagan'lı yıllarda, çeşitli ülkelerin hükümetlerine karşı iki düzine kadar örtülü operasyon yürüttü. Afganistan, bunlar içinde açık arayla en büyüğüydü. Hatta gerçekte, hem harcanan para (5-6 milyar dolar), hem görev alan personel bakımından, gelmiş geçmiş en büyük CIA operasyonuydu. Öyle ki, yalnızca küçük çaplı karşıtlıklar yaratmakla kalmadı, derin düşmanlıklar doğmasından destek aldı. Çünkü, bu operasyonun asıl amacı Sovyetler Birliği'ne kan kaybettirmekti; tıpkı ABD'ye Vietnam'da kaybettirildiği gibi.

    Afganistan, 1979'daki Rus işgalinden önce zalim bir diktatör tarafından yönetiliyordu. O da komşusu İran Şah'ı gibi, CIA'nın, ülkesinde, Sovyetler'i izlemede kullanılan radar istasyonları kurmasına izin verdi. 1979'da çok sayıda Sovyet danışmanı Afgan aşiretleri tarafından öldürülünce, Sovyetler Birliği Kızıl Ordu'yu Afganistan'a soktu.

    Sovyetler, Afgan halkının tepkisini hesaba katmadan, sözünü dinleyen işbirlikçi bir rejim kurdurmaya çalıştı. Afganistan'ın hemen her yöresini denetim altında tutan mollaların çoğu, Sovyetler'in kadınları eğitme ve toprak reformu yapma çabalarına karşı çıktılar. Sovyetler Birliği'nin eroin ticaretini önleme girişimlerine öfkelenen bir başka kesim, faaliyetlerini Pakistan'a kaydırdı.

    CIA'ya gelince, amacı kısaca, Kızıl Ordu'ya karşı savaşacak herkesi silahlandırarak Sovyetler'in itibarını sarsmaktı. Çoğu Sovyet işgali öncesindeki yıllarda Pakistan'dan saldırılar düzenleyen bir düzineden fazla gerilla örgütüne para ve silah akıttı. Bugün Sovyetler Afganistan'ı terk ettikten uzun zaman sonra (hatta Sovyetler Birliği'nin kendisi bile yok oldu), bu gerilla gruplarının çoğu ülkeye hâkim olmak için hâlâ birbirleriyle savaşıyor.

    CIA, çatışma çıkarmak için milyarlarca dolar dökmenin ötesinde, fanatik Müslüman aşırılara, en hassas silah teknolojilerini aktardı. Bunun sonuçlarına şimdi ABD vatandaşları katılıyor. Afgan operasyonunun önde gelen kıdemlilerinden biri olan Şeyh Abdül Rahman, Dünya Ticaret Merkezi'nin bombalanmasındaki rolüyle ünlendi.

    CIA kaos yaratmakta çok başarılı; ama hiçbir zaman kaosu bitirecek bir plan geliştirmedi. 10 yıllık savaş bittiğinde bir milyon insan ölmüş, Afgan eroini Amerikan pazarının yüzde 60'ını ele geçirmişti.
#03.08.2009 13:39 0 0 0