Sual: Dört büyük melekten başka, bilinen diğer melekler ve görevleri nelerdir?
Cevap:
Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretleri buyuruyor ki:
Dört büyük melekten sonra üstün olan melekler dört sınıftır:
1- Hamele-i Arş denen melekler dört tanedir.
2- Huzur-i ilahide bulunan meleklere, Mukarrebin denir.
3- Azap meleklerinin büyüklerine, Kerubiyan denir.
4- Rahmet meleklerine, Ruhaniyan denir.
Bunların hepsi, meleklerin üstünleridir.
Cennet meleklerinin büyüklerinin adı Rıdvan'dır. Cehennem meleklerine zebani denir. Bunlar cehennemde emredilen vazifelerini yapar. Cehennem ateşi bunlara zarar vermez. Denizin balığa zararlı olmaması gibidir. Cehennem zebanilerinin büyükleri 19 tanedir. En büyüğünün ismi Malik'tir.
Her insanın, hayır ve şer, bütün işlerini yazan, ikisi gece, ikisi gündüz gelen dört meleğe, kirâmen kâtibîn veya hafaza melekleri denir. Hafaza meleklerinin, bunlardan başka olduğu da, bildirilmiştir. Sağ taraftaki melek, soldakinin amiridir, iyi işleri ve ibadetleri yazar. Soldaki kötülükleri yazar.
Kabirlerde, kâfirlere ve âsi müslümanlara azap edecek melekler ve kabirde sual soracak melekler vardır. Sual meleklerine Münker ve Nekir denir. Müminlere soranlara Mübeşşir ve Beşir denir.
Sayısı en çok olan mahlûk meleklerdir. Bunların sayılarını Allahü teâlâdan başka kimse bilmez. Göklerde, meleklerin ibadet etmedikleri, boş bir yer yoktur. Göklerin her yeri, rükûda veya secdede olan meleklerle doludur. Göklerde, yerlerde, otlarda, yıldızlarda, canlılarda, cansızlarda, yağmur damlalarında, ağaçların yapraklarında, her molekülde, her atomda, her reaksiyonda, her harekette, her şeyde meleklerin vazifeleri vardır. Her yerde, Allahü teâlânın emirlerini yaparlar. Allahü teâlâ ile mahlûkları arasında vasıtadırlar. Bazıları, diğer meleklerin amiridir. Bazıları, Peygamberlere haber getirir. Bazıları insanların kalbine iyi düşünce getirir ki, buna ilham denir. Bazılarının, insanlardan ve bütün mahlûklardan haberi yoktur. Allahü teâlânın cemali karşısında kendilerinden geçmişlerdir. Her birinin belli yeri vardır. Oradan ayrılamazlar. (İtikadname)