Doğurganlık çağındaki kadınlarda sık karşılaşılan 'polikistik over sendromu', kısırlığın yanı sıra insülin etkisine karşı dirence neden oluyor.
Ulusal Üreme Tıbbı ve Tüp Bebek Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. Hakan Yaralı, 'polikistik over sendromu'nun doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık karşılaşılan hormonal bozukluk olduğunu söyledi.
Kadınlarda adet düzensizliği ve tüylenmede artış gibi belirtilerle kendini gösteren sendrom, erken yaşlarda görülmeye başlıyor ve birçok rahatsızlığa yol açıyor.
Yaralı, sendromun kısırlık ve estetik sorunlara yol açtığı gibi insülin metabolizmasında da bozukluklara neden olduğunu söyledi.
Hastalığın kadınlarda yüzde 6-8 oranında görüldüğüne değinen Yaralı, "başka bir deyişle her 12-15 kadından birinde polikistik over sendromu var'' dedi.
Sendromun en önemli belirtileri:
Adet düzensizliği: Düzensizlik yılda altı ya da daha az adet görmeyle kendini gösteriyor. Düzensiz adet görme sonucunda 'endometrium' denilen rahim zarı düzensiz olarak kalınlaşırken, bu da kanser riskini artırıyor.
Tüylenmede artış: Hastalığın ikinci en önemli özelliği ise erkeklik hormonu testosteronun kanda artmasına bağlı olarak tüylenmenin ortaya çıkması.
Kıllanma özellikle yüzde, çene altında, göğüs uçlarında ya da göbeğe doğru oluyor. Erkeklik hormonunun yüksekliği erkek tipi saç dökülmesi, yağlanma ve sivilcelere de yol açıyor.
Rahim iç tabakasında kalınlaşma
Bu durumun yumurtlama bozukluğuna yol açtığı için gebe kalmayı engellediğini de belirten Yaralı, ''kadınlarda yumurtlama hormonu progesterondur. Ancak bu hastalarda sadece östrojen hormonu hakimdir. Böyle olunca da ihmal edilmiş vakalarda rahim iç tabakası kalınlaşır, bunun sonucunda da rahim içi kanseri ortaya çıkar'' dedi.
Gebe kalamama şikayetiyle değişik merkezlere başvuran kadınların yakşalık olarak yarısında 'polikistik over sendromu' bulunduğunu da kaydeden Yaralı, ''yumurtanın yeterince büyümemesi ve yumurtlamanın olmaması gebe kalmayı engelliyor'' dedi.
Gizli ya da aşikar şeker
Rahatsızlığın kısırlık dışında başka sorunlara da yol açtığına değinen Yaralı, ''polikistik over sendromu tablosunda, şeker hastalığında olduğu gibi insülin etkisine karşı direnç olur. Araştırmalara göre, bu hastalığı olanların yüzde 40'ında gizli şeker, yüzde 8'inde de aşikar şeker var. Neredeyse polikistik over sendromu olan iki hastadan birinde şeker düzensizliği çıkıyor'' dedi.
Yaptıkları bir araştırma sonucunda, 'polikistik over sendromu' bulunan hastaların yarıya yakının anne ve babasında da gizli ya da aşikar şeker tespit ettiklerini açıklayan Yaralı, ''bu yüzden ailelere de şeker taraması yapılmalı'' dedi.
Tedavi hakkında da bilgi veren Yaralı, ''önce hap ve iğne kullanıyoruz. Bu yöntemlerin etkili olmaması halinde de tüp bebek tedavisine geçiyoruz. Polikistik over sendromlu olgularda tüp bebek uygulaması başarılı. Çünkü bu hastalar çok sayıda yumurta ve embriyo üretebiliyorlar'' dedi.
Yaralı, sendromun tanısının, detaylı muayene, ultrasonografi ve kan hormon analizleri ile konabildiğini kaydetti.