tornaların kızaklarında hangi yağ kullanılır - Torna Tesfiye Hakkında - Tornacılık - Torna Freze - Tornaların Bakımı - Torna Tezgahı Bakımı - Torna Tezgahı bakımı hakkında
Tesviyecilik iş sahası en geniş olan meslek dallarından biridir. Ham ve yan mamul metal parçalarını, işin yapım resmindeki ölçülere göre kullanılır (mamul) hale getirildiği bir meslek alanıdır.Kullandığımız her türlü binek araçları; bisiklet, motosiklet, otomobil, otobüs, uçak, tank v.b. araçlarının yapmayı, makine parçası yapan makinaları yapmayı, her türlü tekstil tezgahlarının imalata, aklımıza gelebilecek her türlü talaşı imalat, kullandığımız düğmeden kaleme, çamaşır makinasından televizyona kadar çoğu parçaların ve kalıpların yapımı TESVİYECİLİK (talaşlı imalat) alanına girmektedir.
Bu mesleği seçen öğrenciler; okulumuzda verilen eğitim-öğretim süreci içerisinde ilk sınıftan itibaren derslerde teorik bilgileri alırlar. Atölyemizde el tesviyeciliğinden başlayarak vargel,
torna, freze, matkap ve testere tezgahlarında temel bilgi ve beceriyi; ikinci ve üçüncü sınıfta atölye ve fabrikalarda alet bileme, taşlama, ileri torna ve freze, preslerde çalışma ve imal etme, özel amaçlı hidrolik-pnomatik, CNC otomasyon tezgahlarında mesleki bilgi ve beceriyi bizzat üreterek ve uygulayarak öğrenirler. İmal ettikleri çeşitli makine parçalara, el aletleri v.s.'nin montajını yapar; çeşitli makine ve tezgahların bakim, onarım ve ayarlarını yapacak bilgi ve beceriyi kazanırlar.
Çalışma arzu ve isteği olan, geleceğimizin teminatı gençlerimiz her türlü makine imalatı yapan atölye ve fabrikalarda, otomobil yan sanayi ve fabrikalarında, imalat, bakim, onarım, montaj çalışmasında, ev aletleri, elektrikli aletler, oyuncak sana-yine kadar her dalda çalışabilme, iş bulabilme ve kendi atölye ve fabrikasını açabilme imkanına sahip olurlar
TORNACILIK
Torna tezgahından yararlanarak talaşlı imalat yapmaya ve metallerin istenilen şekil ve ölçülere getirmeye TORNACILIK denir. Bu işi yapan kişiye de TORNACI adı verilir. Tornacılıkta iş parçaları tornanın aynasına bağlanarak işlenir. Bu işlemede iş parçası kendi ekseni etrafında dönerken, sağlam bağlanılır ve gereğine göre biçimlendirilmiş kesici alet (torna kalemi) tarafından talaş kaldırarak işlenir.
DÖKÜMCÜLÜK
Ergimiş bir madeni hazırlanmış bir kalıp işine dökmek suretiyle, biçimlendirir. Bu amaçla; Dökümcülükte kullanılan el takımlarını, ocak takımlarını, iş makinelerini iyi tanır. Bunları nerede ve nasıl kullanılması gerektiğine tekniğine uygun ve doğru olarak karar verir. Kalıp kumlarının, içindeki maddelerin özelliklerini ve çeşitlerini bilir. Dökülecek maden ve alaşımlara göre kum seçimini yapar. Kumların katkı maddelerini ve etkilerini bilir, istenilen özellikteki kumu hazırlar. Ergimiş madeni hazırlanmış kalıplara döker. Dökümden çıkan işlerin temizliğini, elle ve iş makinelerinde yapar. Laboratuar analizlerinin önemini bilir ve bunları uygular.
TESVIYECILIK
Metaller Üzerinde aletler (eğe.matkap ucu, kılavuz rayba vb.) ve makineler (torna, freze, vargel, taşlama vb.) yardımıyla talaş kaldırarak onları istenilen şekil ve ölçülere getirmeye TESVİYECİLİK denir. Bu işleri yapan kişiye de TESVİYECİ adi verilir. Tesviyecilikte, alet, makine ve takımların kullanılması teknolojik kurallara uygun çalışmayı gerektirir,
VARGEL VE PLANYAC1LIK
Çeşitli büyüklükteki makine parçalarının yüzeylerini (Makine gövdesi, dokum parçalar, demir, alüminyum v.b) kaba ve orta incelikle işler. Vargel ve planya tezgahını tanır, sınıflandırır, çalıştırır ve durdurur. Ölçme ve kontrol aletleri ile, el tesviyeciliğinde kullanılan takımları tanır ve en iyi şekilde kullanılmasını bilir ve kullanır, işlemleri güvenlik kurallarına uygun olarak yapar.
Bu derste işletmelerde üretim işlerinde kullanılan iş makinelerinin bakım onarımı yapabilme becerisini kazanıp, iş makinelerinin bulunduğu işletmenin bakım onarım organizasyonlarını planlı yabileceksiniz. Günümüzde, teknolojik gelişmeler sonucu birçok işletmede kullanılan makineler büyük bir kısmı ithal edilmektir. Kalkınma ve endüstrileşme çabalarımızın başarıya ulaşabilmesi için mevcut makinelerimizin uzun ömürlü, yüksek verimde çalışması gelişmekte olan ülkeler için zorunludur. Çalışan ve hatta çalışmayan bütün makinelerin zamanla ve çevrenin aşındırıcı etkileri altında, yıpranmalarını önlemek ve çalışmalarını koruyabilmek için bakıma ihtiyaçları vardır. Bakım, doğanın bütün varlıklara uyguladığı zaman içinde; eskime, yıpranma, bozulma ve nihayet yok olma etkilerini hiçbir zaman ortadan kaldırmaz. Fakat doğanın bu değişmez etkilerini, bakım yoluyla en az hissedilir duruma getirir. Bu nedenle de işletmelerde iş makinelerinin bakım onarım organizasyonlarını iyi yapıp, bakım onarım konusunda bilgi sahibi olmalısınız.
Torna Tezgahı Bakım Listesi :
Torna tezghının bakımında ve kullanılmasında büyük bir titizlik gösterilmelidir. Tornacının görevi, ken- disine verilen tezaghı iyi kullanmasıyla, her parçasını iyi tanıması ve onları iyi korumasıyla başlar. Bugünün ekonomik şartları içinde, maliyeti başlı başına bir yatırım olan torna tezgahının bakımı, büyük bir önem taşı- maktadır. Bakımsız bir tezghın yalnız ömrü kısalmakla kalmaz, aynı zamanda hassasiyetide azalır. Bu durumda, işlenen parçalarda da tamlık ve kalite sağlanamaz.
Torna tezgahının bakımı ve korunması için şu hususlara dikkat edilmelidir.
1- Torna tezgahının bütün parçaları gereksiz ve bilgisizce zorlanmamalıdır. Tezgahın bilgili ve tecrübeli ellerde uzun ömürlü olacağı, verimli ve hassas çalışacağı unutulmamalıdır.
2 - Yüzey kalitesi ve ölçü tamlığı, yalnız tezgah rijitliği ile sağlanamaz. Kalem ve ölçü aletlerini de iyi ve hassas olması şarttır. Kesici aletlerin ve ölçü aletlerinin, üst üste, yan yana olmamasına dikkat edilmelidir. Zedelenen ve hasar gören ölçü aleti ile de, tam ölçü alınamayacağı unutulmamalıdır.
3 - İşlenen parçaların, kesicilerin ve ölçü aletlerinin yeri, tezgah kayıtlarının üzeri değildir. Bu aletlerin yakında bulunması zorunlu ise tezgah kayıtlarının üzerine yerleştirilmiş tahta bir tabla kullanılmalıdır. Gerekli alet ve takımlar bunun üzerine konulmalıdır.
4 - Sökülen bütün parçalar yerine takılmadan önce, takılma yerleri ve parçaların kendileri iyice temizlen- melidir. Kesicilerin, katerin ve kalemliğin sökülüp takılmasında da, aynı titizlik gösterilmedir.
5 - Hız değiştirirken, fener mili hareketinin durmuş olmasına, dişlilerin yavaşça ve tam olarak kavratıl- masına, hız değiştime kollarının yerlerine tam oturmuş olmasına dikkat edilmelidir.
6 - Torna tezgahının, birbiri üzerinde kayarak hareket eden kayıt ve kızakları, alıştırılmış ve ayarlanmış yatakları, hareket iletimi yapan bütün organları, en uygun makine yağı ile yağlanmalıdır. İyi olmayan yağlamanın hiç yağlamamak kadar kötü sonuçlar vereceği unutulmamalıdır.
7 - Torna tezgahının kızaklarını aşındıran, yağ delikleri ile oluklarını tıkayan eğe ve zımpara tozlarından korunmasına özel bir dikkat gösterilmelidir.
8 - Revizyon işleri bilinçli olarak yapılmalı parçaların sökülüp takılması için uygun olan anahtar, tornavida, kama sökücü, ağaç veya kurşun çekiçler kullanılmalıdır.
9 - Tezgahın oksidasyona karşı açık olan parçalarının, özellikle kayıt ve kızaklarının oksitlenmemesi için uygun olan soğutma ve yağlama aracı kullanılmalıdır.
10- Yeni kurulan veya revizyondan çıkmış bir torna tezgahı, tam bir kontrolden geçirildikten sonra, hizmete sokulmalıdır.
11 - Hız kutusu, norton kutusu ve araba dişli kutusuna konulacak yağ, bir insanın damalarındaki kan kadar önemlidir. Uygun olmayan yağ kullanılmamalı, tezgah yağsız bırakılmamalıdır