Topoloji nedir?Bir ağdaki bilgisayarların nasıl yerleşeceğini, nasıl bağlanacağını, veri iletiminin nasıl olacağını belirleyen genel yapıdır.
Fiziksel topoloji: Ağın fiziksel olarak nasıl görüneceğini belirler (Fiziksel katman)
Mantıksal topoloji: Bir ağdaki veri akışının nasıl olacağını belirler (Veri iletim katmanı)
Ağ Topoloji Çeşitleri
Doğrusal (Bus Topology)
Halka (Ring Topology)
Yıldız (Star Topology)
Ağaç (Tree Topology)
1- Doğrusal (Bus) Topoloji
Bir kablo yol olarak düşünülürse, bu yol üzerindeki her bir durak ağda bir düğümü (node-terminali/cihazı) temsil etmektedir.
Bu tek kabloya; bölüm (segment), omurga (backbone), trunk denilebilir.
Serverdan gönderilen bir bilgi ağ üzerinde bütün bilgisayarlara gider ama bilgi hangi bilgisayara gönderilmiş ise o bilgisayara gider,diğer bilgisayarlar bilgiyi kabul etmez.
Ağın sonuna sonlandırıcı konularak bilginin boşluğa düşmesi engellenir.Sonlandırıcı sayesinde bilgi servere döner.
Doğrusal Topoloji - (Avantaj ve Dezavantajları)
Avantajları: Ağa bir bilgisayar bağlamak kolaydır.Daha az kablo kullanılır.
Dezavantajları: Omurga kabloda arıza veya kesilme olursa tüm sistem kesilir.Kablo sonunda sonlandırıcı olmalıdır.Ağda herhangi bir sorun olduğunda çözümü uzun sürebilir.Veriler çarpışmaya uğrar(tek hat üzerinde olduğu için)
1- Halka(Token Ring) Topoloji
Halka içersindeki bir bilgisayar bozulursa tüm ağ bağlantısı kesilir.
Çarpışma olasılığı düşüktür.
Şu anda halka topolojilerde UTP, STP kablo kullanılmaktadır.
İlk halka topolojiler; 4 Mbps (CAT3 UTP), daha sonra 16 Mbps(CAT4 ve üstü veya STP Tip 4) çalışmaktadır.
3- Yıldız (Star) Topoloji
Tüm düğümlerin ortak bir merkeze (örneğin, hub, switch) bağlanmasıdır.Yıldız topolojide hub ve switch gibi cihazlar olmazsa yıldız topoloji olmaz.
Her sistem birbirinden bağımsızdır.Arıza tespiti kolaydır.
Avantajları: Ağı kurmak kolaydır. Bilgisayara bağlı kablo bozulduğunda ağın çalışmasını etkilemez. Ağdaki sorunu tespit etmek kolaydır.
Dezavantajları: Hub Kullanıldığında ağ trafiği artar. Doğrusal topolojiye göre daha fazla kablo kullanılır. Hub ve switch bozulduğunda tüm ağ çalışmaz hale gelir. Hub ve switch gibi cihazlar nedeniyle doğrusal topolojiye göre kurulumu daha pahalıdır.
4- Ağaç (Tree) Topoloji
Genellikle yıldız topolojisindeki ağları birbirine bağlamak için kullanılır. Ağları büyültmek amacı ile yapılmıştır. Bir ağacın dalları gibi farklı topolojilerdeki ağları temsil eder. Ağacın gövdesi ile de bunlar birbirine bağlanır.Hiyerarşik yapıdaki ağlar için kullanılır.
Avantajları: Herbir bölüme(segment) ulaşmak kolaydır. Bir çok çalışma grubu bir araya getirilebilir.
Dezavantajları: Her bir bölümün uzunluğu kullanılan kablo ile sınırlıdır. Omurga kablosu bozulduğunda bölümlerdeki ağ trafiği etkilenmiş olur.Kurulum ve düzenlemesi daha zordur.