bağlı glakom nədir - açıq glakom nədir - glakom əlamətləri - glakom müalicəsi
Ön kamarada iris-kornea bucağının ani (kəskin) olaraq bağlanmasıyla, kamera mayesinin toplardamar sisteminə emilememesi nəticəsi göz line təzyiqinin birdən yüksəlməsiylə təsirlənmiş olan gözdə ani bir ağrı və görmə itkisiylə özellenen glokom tipinə "Qapalı bucaqlı kəskin (ani) glokom" deyilməkdədir. Bucaq bağlanmasının səbəbi iris kökünün bucaq bölgəsini tıkamasıdır. Bu halda kamera mayesinin toplardamar sisteminə qatılığı azalmaqda ya da itir.
Bu kimi kəslərin iris-kornea bucağı ümumiyyətlə normaldan daha dardır. Bu vəziyyətdə irisin lense olan komşuluğu daha uzun olmaqdadır. Bu arxa kamaradaki mayenin ön kameraya keçişini güçleştirmektedir. Ön kameraya keçməkdə çətinlik çəkən kamera mayesi arxa kamarada biriktiğinde irisi önə doğru başlayar. Önə doğru itələnilmiş olan iris və iris kökü isə ön kamaradaki iris-kornea bucağını tıxayıb, kamera mayesinin toplardamar sisteminə sorulmasını azaldır.
Gözbəbəyi genişlədiyinə (midria-zis), yəni irisin kökünə doğru toplanması halında iris kökünün qalınlığı artır. Bu isə bucağı tıxayıb, kamera mayesinin toplardamar sisteminə sorulmasını əngəlləyir. Qaranlıq yerlərdə (məsələn kino, işıqsız bir otaqda televiziya seyr) gözbebeklerinin genişlənməsinə, yəni irisin kökünə doğru toplanmasına səbəb olarlar. Bu kimi vəziyyətlərdə kamarasındaki iris-kornea bucağı dar olan kəslərdə, iris kökünün kalınlaş-masıyla kamera mayesinin qatılığı pozulub bir müddət sonra göz içi təzyiqi artaraq, ani bir glokom böhranı inkişaf edə bilər. Bu səbəblə glokomlu kəslərin qaranlıq yerlərdə dayanmamaları gerekir.Sinemadayada televiziya seyr edərkən bir müddət sonra gözünə ağrı girən kəslərin zaman kaybetmeksizin bir göz həkiminə başvurmalarında böyük fayda vardır.
Çünki bu kimi kəslərdə glokom inkişaf edir olabilir.İlerleyen yaşla birlikdə gözün linzaları də böyüyər, önə doğru genişləyər. Bu vəziyyətdə də kamera mayesinin ön kameraya keçməsi çətinləşər. Xəstəlik hər hansı bir yaşda özünü göstərə bilər. Ancaq 30 yaşdan yuxarı kəslərdə daha sıx ortaya çıxır. Ümumiyyətlə tək göz təsirlənər.
Gözdə təzyiq artımı 40-70 mm. / civə və bəzən daha çox ola bilər. Normal göz içi təzyiqi 12-20 mm. / cıvadır.Ani və ağır bir baş və göz ağrısı, parlaq işıqlar ətrafında hala görmək, bulanıq görmə, ümumi bir halsızlıq, ürək bulanma, bəzən də qusma kimi əlamət və şikayətlənmələr ani bir bağlı bucaqlı glokom hücumu zamanı inkişaf edə bilər. Ani bir hücum əsnasında, xəstənin bədən ağırlığının çəkisi basma 1-2 qr. qliserin uyğun miqdarda sulandırılıp limon və ya portağal suyu ilə də tadlandırdıktan sonra içilmesiyle glokom hücumu keçə bilər. 500 mg. asetazolamid adlı dərmanın ağız yolu ilə alınması, kamera mayesi istehsalını azaldaraq ani hücumu önləyə bilər.
Xəstənin gözünə "gözbəbəğini daraltıcı" bir dərman olan "Pilokarpin" in%> 4lük eriyiğinin iki saat müddət ilə hər 15 dəqiqədə iki damla damlatılması ilə hücum keçirilə bilər. Qliserin bir nəticə vermədiyində, xəstənin çəkisi başına 1.5-3 q. % 20'lik Mannitol eriyiği damar içinə verilər.
Ağrının aradan qaldırılması üçün 100 mg. meperidin əzələ içinə zerkedilir. Dərman müalicəsinə qarşı, xəstənin göziçi təzyiqi 4-6 saat içində düşməyə başlamamışsa, cərrahı cəhd lazımdır. Ən çox tətbiq olunan cərrahı cəhd "Periferik iridektomi" deyilən əməliyyat tipidir.Tedavi edilməyən kəslərdə katarakta, retina və optik sinir atrofisi tam glokom və korluğa qədər gedən pozuqluqlar inkişaf edə.