Depressiyanın Klinika Əlamətləri Nələrdir
Son güncelleme: 26.09.2011 18:16
-
Depressiyanın Klinika Əlamətləri - Depressiya - Depressiya Nedir - Depressiya Dərmanları
Depressiya, söz mənası olaraq, uçuqluq deməkdir. Ruhi depressiyada da bütün psixi fəaliyyət bir çökmə görülər və özünü dəyişik sahələrdə müəyyən edir:
a) Bilişsel [kognitif] sahədə: Özünü dəyərsiz, əhəmiyyətsiz, günahkar görmə, diqqətini toplayamama, hafizə pozuqluqları kimi ...
b) Duygulanımsal [affektif] sahədə: uçuqluq, ağlama istəyi, sıxılma kimi ...
c) vejetatif [otonom] sahədə: Yuxu, iştah və cinsi həyatda pozulmalar kimi ...
d) Davranışsal sahədə: Rötardasyon [yavaşlama-gecikmə], ajitasyon [narahatlıq-yerində dayana bilməmək], impuls [drive] və itki [impulse] nəzarəti pozuqluqları [intihar təşəbbüsü, davaçılıq, həddindən artıq yemə] kimi ...
e) Bedensel [somatik) sahədə: Baş, qarın və müxtəlif bədən ağrıları, əzələ gərginliyi kimi ...
Bu sahələrdəki çətinliklərin öğrenilebilmesi üçün uyğun suallar sorulmalı, "simpatik" və ya "antipatik" deyil, amma, "empatik" bir şəkildə xəstəyə yaklaşılmalıdır. Bir az aşağıda uyğun suallardan nümunələr oxuyacaqsınız.
Eşduyum (empati) özünüzü qarşınızdakının yerinə qoyub, nesnelliğinizi də kaybetmeksizin, onun nə hiss düşündüyünü anlamağa çalışmaq deməkdir; yaxşı bir psixiatrik müayinənin olmazsa olmaz xüsusiyyətlərindən biridir. Yaxşı bir psixiatrik müayinənin digər imtina şərtləri arasında tərəfsizlik, həkimin məsuliyyət və öhdəliklərinin sərhədlərini yaxşı bilməsi, metakomünikasyonu [izah edilənlərin altında yatan, əsas nəzərdə tutulan şeyləri] yaxşı okuyabilmesi, bunun üçün də çox diqqətli bir müşahidəçi olması sayıla bilər.
Psixiatriya hələ bioloji belirteci [markers] olduqca məhrum bir tibb sahəsi olduğu üçün, diaqnoz və sınıflamalar böyük ölçüdə klinik müayinə və müşahidə araşdırmalarına əsaslanaraq gerçekleştirilebilmekte və xəstəliklərə sendromik səviyyədə yanaşıblar.
Bir çox ruhi əlamət kifayət qədər etibarlı və aydın olar bir şəkildə təsvir və tərif edilsə də, bu vəziyyətin gətirdiyi qaçınılmaz öznellikten xilas ola bilmək üçün dərhal hər insan davranışı və düşüncəsini [düşüncələr də zehni davranışlardır] ölçən ölçəklərdə hazırlanmışdır. Bunların nəticələrinə görə də DSM - Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), ICD - International Classification of Diseases kimi təsnif və diaqnoz sistemləri işlənib hazırlanmışdır.
Yəni, bir dahiliyeci və ya cərrah fiziki müayinə, göstərmə texnikası və təhlillər sayəsində-ümumiyyətlə-obyektiv bir şəkildə diaqnozu və müalicəni istiqamətləndirmə bəxtinə sahibkən, "tababet-i akliyede" bu iş böyük ölçüdə həkimin bacarığına və təcrübəsinə qalmaqdadır. Bəhs edilən ölçəklərdə də ancaq təhsilli professionalların əlində işə yaramaqdadır; onlarda belə, etibarlılıq-etibarlılıq işlərinə baxmayaraq, fərqində olaraq və ya olmayaraq, həkimlərin "axtardıqlarını tapma" ehtimalları göz ardı edilə bilməz. Tanılara "... qədər müddətdə aşağıdakı simptomlardan ən az ... dənəsi mövcuddursa, bunlar başqa bir ümumi tibbi pozuqluğa və ya maddə istifadəsinə bağlı deyilsə və adamın ictimai, peşə, ailəvi funksiyalarında mənalı dərəcədə pozulmağa gətirib çıxarırsa, o zaman .... deyilir "şəklində varılabilmektedir. Bu da, psixiatrik semiyolojiye və nozolojiye hakim və vəqf olmanın əhəmiyyətini təsdiq edir. ABŞda edilən çox yeni bir araşdırmada (Kocsis və arx. 2008), xroniki MDB'u olan xəstələrin belə ən çox% 33'ünün kafi doza və müddətdə antidepresan istifadə edə, bu bəxtəvərlər də yaşlı, evli, ağ, uzun müddətdir xəstə olan və melânkolili olanlar və ya həyat boyu davam edən PB'lular arasından çıxdığı təsbit edilmişdir. Bu tapıntılar da son on ildə kifayət müalicənin artmadığına dəlalət edir və gərək xəstələrin, həm də yaxınlarının, hətta bütün cəmiyyətin təhsilinin əhəmiyyətini vurğulayır.
Bu sahələrlə əlaqədar depressiya simptomları və əlamətlərinin təsbiti üçün müayinə əsnasında soruşulması uyğun olacaq suallar arasında bunlar sayıla bilər (birincilər açıq uclu və ümumiyyətlə davamlılıq ifadə edən xüsusiyyətdədir, cavab mənfilik daşıyırsa ikinciyə keçilməsi uyğun olar):
Simptom Uyğun Məlumat
Uçuq duygudurum Son zamanlarda özünüzü necə hiss edirsiniz?
Özünüzü hüznlü, çökmüş və ya ümidsiz hiss edirsinizmi?
İrritabilite Asan əsəbiləşər bilərsinizmi?
Son zamanlarda daha asan əsəbiləşər oldunuzmu?
Maraq və həzz itkisi (anhedoni) Həyatdan zövq alır, əvvəldən də sizə həzz verən şeylərdən hələ həzz duyur bilirsinizmi?
Əvvəldən həzz eşitdiyiniz, zövq aldığınız şeylərə qarşı marağınız azalıb mı, köhnə kefi ala bilmir edirsiniz?
Həyatdan sıxılmaq (Xüsusi-Həyatdan zövq alır, əvvəldən də sizə həzz verən şeylərdən hələ həzz duyur
likle yetkinlərdə intihar bilirsinizmi?
meylləri həyatdan bezmə, Həyatdan bezdinizmi? Həyatınız köhnədən daha mı kef verici, coşğulu idi?
sıxılma şəklində ifadə bu-
bilər).
Yuxu pozuqluqları yuxularınız necə?
Köhnəsinə görə daha az və ya çox yatır bilirsinizmi? Yuxuya getmə çətinliyi və ya
tez-tez oyanma şikayetiniz var mı? Hər zamankindən erkən və çətinliklə oyanır
edirsiniz?
İştah və ya çəki dəyişikliyi İştahınız necə?
Köhnəsinə görə daha az və ya daha çox yeyir bilirsinizmi? Çəki aldınız və ya itirdinizmi?
Dəyərsizlik hissləri Özünüzü müvəffəqiyyətli və işə yarayar hiss edirsinizmi?
Özünüzü işə yaramaz, qapıb koyuvermiş kimi və ya ailənizə layiq deyilmiş kimi hiss edirsinizmi?
Konsentrasiya çətinliyi Özünüzü bir mövzuya kifayət qədər verə bilir bilirsinizmi?
Zehininizi yavaşladığını, qarışdığını və özünüzü məşğul olduğunuz mövzulara kifayət qədər veremediğinizi hiss edirsinizmi?
Psikomotor rötardasyon Gündəlik faâliyetinizde bir dəyişiklik var mı?
və ya ajitasyon Hər zamankindən daha yavaş hərəkət edir və ya danışar oldunuzmu?
Davamlı danışmaq, hərəkət etmək ehtiyacı duyur bilirsinizmi?
İntihar düşüncələri Həyatı yaşanmağa dəyər tapır bilirsinizmi?
Özünüzün və ya ailəniz haqqında "ölsələr daha yaxşı olar" deyə düşündüyünüz olurmu? Özünüzə zərər verməyə və ya öldürməyə təşəbbüs etdiniz mi? Nə vaxt? Neçə dəfə? Necə təşəbbüs etdiniz? Özünüzü və ya yaxınlarınızı öldürməyi düşünürsünüzmü? Düşüncələrinizi reallaşdırmanızı mane olan nədir?
İctimai çəkilmə Hər zamanki qədər cəmiyyət həyatına qatılır bilirsinizmi?
Son zamanlarda digər insanlara qarşı (ailənizə, dostlarınıza, meslektaşlarınıza) olan ilginize azalma varmı?
Cinsi istəksizlik Cinsi həyatınız necə?
Köhnəsinə görə cinsi istəklərinizdən və faâliyetinizde azalma varmı?
Cəmiyyətimizdə insanlar ümumiyyətlə məhrəm həyatlarından, əvvəlcə də cinsiliklərində bəhs etməkdən xoşlanmaz və bundan çəkinirlər. Yuxarıdakı suala adi bir adamın verəcəyi cavab ümumiyyətlə "yaxşıdır" şəklində olacaq. Ətraflı Qərb ölkələrində belə həkimlərin bu mövzuda sual soruşmaqdan çəkindikləri bilinməkdədir. Bu mövzunun irdelendiği bir araşdırmada ümumi tibbi yardım üçün müraciət edən xəstələrdən yalnız% 32'sine [kişilərin% 43ü, qadınların isə% 21i] cinsi həyatlarının soruşulduğu amma% 79'unun özlərinə bu mövzuda suallar yöneltilse daha məmnun olacaqlarını ifadə etdiyi, pratisyenlerin% 90'ının cinsi hekayə almağı uyğun tapmadıqları, sahələrin isə% 26'sının bu sayəsində yeni və əhəmiyyətli tibbi kəşfiyyat yığdıqlarını söylədikləri,% 39unun da bu vəsiləylə xəstələrini çox daha yaxşı anlayabildiklerini ifşa etdikləri təsbit edilmişdir. Güvən verici və empatik bir rəftarla ətraflı suallar soruşulsa, bir çox cinsi istəksizlik, erektil funksiya pozuqluğu və ya erkən boşalma hadisəsi tutula bilər. Bunun əhəmiyyəti, söz mövzusu problemlərin həm depresiyanı artırır həm də nəticəsi olaraq görülür ola bilməsidir. Bundan başqa, seçiləcək dərman baxımından da yol göstərici olacaqdır. Anorgazmi, sərtləşmə çətinliyi və ya gec boşalma səbəbiylə çətinlik çəkən bir xəstəyə SSGİ verib problemlərini yaxşıca artırmaq ağıllıca olmaz və həm kompliyansı həm müalicəyə bağlılığı pozar; erkən boşalma və performans anksiyetesi olan bir xəstədə isə tam tərsi etibarlı olacaq. Siqaret narkomanı olub da bundan xilas olmaq istəyən bir xəstədə bupropion Ağılı tərəfindən bir seçimdir. Sıx rötardasyonu və atipik xüsusiyyətləri olan bir depresyonluya sedatifler təsirli antidepresanlar [amitriptilin, paroksetin, mirtazapin, trazodon kimi] vermək yaxşı bir seçki oluşturmayacaktır ...
Bizim insanlarımız peşə müvəffəqiyyətsizliklərini və maddi problemlərini də izah etməkdən çox xoşlanmaz və bunu ayıb dərk edərlər. Eynilə cinsəllik mövzusunda olduğu kimi, bunun da ustaca sorğulanması lazımdır. Bir başqa əhəmiyyətli xüsus da, heç psikiyatra getməmiş və tamamilə başqa bir tibbi problemi üçün müayinə edilib müalicə başlanmış olan xəstələrdə, altda yatan bir depressiya da mövcudsa, bu vəziyyətin kompliyansı pozacağı olgusudur. Əgər bu və ya bu səbəblə tibbi müalicə başlanan bir xəstədə müalicəyə uymama, dərmanlarını israrla aksatma problemi varsa, ağla altda yatan depressiya gəlməlidir. Depresyonlu xəstələr, keçmə nisbətən 3 misli kompliyanssızlık sərgilər.
Müxtəlif ruh xəstəliklərinə nəyin gətirib çıxardığı və seyri mövzusunda batil etiqadların təəssüf ki, çox geniş yayılmışdır. İnkişaf etmiş ölkələrdə belə bunların çaşdırıcı nümunələrinə rast gəlinir. Məsələn 1990-ların başında ABŞ-da aparılan bir araşdırmada, cəmiyyətin nə nisbətlərdə nəyə inandığının maraqlı bir dökümü ortaya sərilmişdir:
% 71 Romantik zəifliyə bağlıdır
% 65 Pis yetiştirilmeye, ana atanın pis təhsilinə bağlıdır
% 45 Qurbanın öz Kabahatim, iradəylə yenilə
% 43 Müalicəsi mümkün deyil
% 35 Bir günahın nəticəsidir
% 10 Bioloji bir təməli vardır; beyni maraqlandırar
Hələ inkişaf etmiş Qərb ölkələrində bu mövzunun müzakirəsi edilməkdə, moralistlikle terapistliğin nəzəri baxımdan qarışdırıldığı, heç olmasa müzakirə edildiyi görülməkdədir. Halbuki, bu paradiqma qarışıqlığı, hər iki yanaşmaya da ancaq zərər verər. Günümüz Türkiyesi'nin hamısı ələ alındığında, təəssüf ki, yuxarıdakına daha da həzin bir rəsmin ortaya çıxacağı rahatlıqla deyilə bilər.
Tarix boyunca depressiyanın səbəbinin nə olduğu və necə sınıflandırılacağı araşdırılan gəlmiş, bu vaxt bir çox maraqlı fikirlər də ortaya atılmışdır. Xristian aləminin əhəmiyyətli tarixi şəxsiyyətlərindən biri olan Əziz Paul depressiyanın "Tanrıdan gələn" və "bu dünyadan gələn" iki tipini təyin etmişdi!
Depressiya bir çox təbii, nurtürel, mədəni və ekoloji faktorların təsiriylə, xüsusilə də mənfi həyat hadisələrinin yaşanması [hadisələrin 2 / 3 'ündə qədərində] tetiklenen, bəzən bunlardan birinin digərlərinin qabağına keçdiyi, bioloji uyğunluğun da əhəmiyyətli rol oynadığı bir xəstəlikdir. Bütün məsələ, mövzuya tək bir nöqteyi-nəzərdən, tək bir paradigmayla baxmamaq və indirgeyici davranmamaktır. Psikomotor pozulma Melankoli üçün bütün mədəniyyətlərdə və zamanlarda spesifik qəbul edilmişdir. "Endojen-eksojen, reaktif-nörotik" kimi iki kısımlı [icraçı] və "depressiya depressiyadır, alt-tipləri yalnız və klinika cədvəlin şiddətinə görə ayrılır" şəklindəki unitar yanaşmalar arasındakı mübahisə hələ də davam etməkdədir. "Bütün ruhi proseslərin ən son müştərək yolu beyindir" parsimonisi işi kolaylaştırıyorsa da, altda yatan [xarab] mexanizmin harada olduğu barəsində bir işıq tutmaqla yanaşı, nə olduğu barəsində bir izah getirmemektedir.
Depresyonlu xəstələrin müraciət şikayətləri belə yekunlaşdırıla bilər:
Başlanğıc Dövründə Orta Dövrdə İrəli Dövrdə
Sıx çətinlik Konsentrasiya çətinliyi Həyatını idarə altına ala bilməmə
Yuxu pozuqluğu Düşüncələr Cinsi funksiya pozulması
Anksiyete Uçuq duygudurumu Əlaqələrə, başqalarının nə düşün-
Evhamlar toya taxma
Maddi problemlər, iş problemləri
Məsuliyyətlər: Ailə, uşaqlar ...
Bedensel şikayətlənmələr
Maddə istifadə pozuqluqları
Tipik bir depressiya döyüşünde xəstənin özünə baxım və marağı azalmışdır. Üstü başı pərişan, pis və bakımsızdır; ümumiyyətlə xronoloji yaşından daha ihtiyarmış təəssüratı buraxır. Kişisə saçı, saqqalı uzamıştır, qadınsa bakımsızdır, saçları yağlanmıştır. Yıkanamadığı üçün tər iy verir ola bilər.
Gec depresyonlularda əldən düşmüş, düşmüş və bədbin bir üz ifadəsi vardır. Gözləri asanca dollar, ağlama meyli diqqətə çarpandır. Fersiz baxışları ümumiyyətlə yerə yönəlmişdir, seslendiğinizde zəhmətlə sizə baxar. Halsız və bitkini, tez yorulurlar [anerji-adinami]. Köhnəsinə nisbətlə həzz eşitdikləri, zövq aldıqları şeylər azalmış, əlaqə sahələri daralmışdır [anhedoni]. Şiddətli rötardasyon vəziyyətlərində mütləq bipolariteden şüphelenilmelidir.
Konsentrasiya çətinliyi, özünü bir mövzuya verə bilməmə mutattır. Ajit vak'alarda isə narahatlıq, narahatlıq və təlaş, narahatlıq dolu baxışlar diqqəti çəkər. Qədim Yunan əlifabadakı eyni adlı hərfə bənzədiyi üçün omeqa melânkolika [Ώ] deyilən qaş çatıklığı tipiktir. Üzündə narahatlıq və ya tam tərsinə, apat hakim ola bilər. Katatoni dərəcəsindəki ağır xəstələrdə şizofreniyle karıştırılabilecek dərəcədə küt hətta düzləşmiş duyğulanam müşahidə edilə bilər; belə bir xəstədə Nadir olaraq işitilebilecek şiddətli bir daxili çəkiş və ya ağlamaqlı ifadə əhəmiyyətli bir ipucu olacaq.
Burunla ağız kənarları arasındakı nazolabial Oluklar aşağı doğru qıvrılmış və derinleşmiştir. Dodaqlar ağlamaqlı titreyişlerle sarsıla. Belə xəstələr dərhal heç gülməz; gülümseseler belə bu, ancaq, acı bir tebessümdür. Ağıllı, intellektual və duyğularını aşkar etməyi sevməyən kəslərdə, çox ağır olmadıqca, depressiyanın xoş bir təbəssümün arxasında gizleniyor ola biləcəyini ağıldan uzaq tutmamalıdır. Gülümsəyən üz depresiyanı ekarte etdirməz! Bəzilərində isə hirs, tahammülsüzlük, irritabilite, asan "xarab olma", küsmə və küsəyənlik vardır. Hemencecik döyüş çıxara bilərlər, qışqırıb çağıra bilər, hətta dövüşebilirler.
"Marka" sortu və köynəyi, əlində motosiklet kaskı ilə ilk görüşə gələn yaraşıqlı və nəzakətli borsacının son dərəcədə mütebbessim və nüktedan rəftarının altındakı anksiyete, depressiya və irritabiliteyi görüşün irəliləyən dəqiqələrində fərq edib, ardınca Rorschach testində də sıx depresif əlamət çıxdıqdan sonra, antidepresan başlayıb psikoterapiye aldıq və həftələr ərzində, həyatını zəhər edən və o zamana qədər kader olaraq qəbul etdiyi bir çox mənfilik düzəldi.
İştahsızlıq və kilo itkisi tipiktir; atipik depressiyalarda isə həddindən artıq uyğunlaşmaya [hipersomni], həddindən artıq iştahlılık [hiperoreksi] və xüsusilə şirin və xəmir işlərini [karbohidratlar] həddindən artıq yemə [hiperfaji] nəticəsi kökəlmə görülər. Eyni şəkildə, tipik depressiyalarda yuxuya dalamama [inisiyal insomni], tez-tez oyanma [temadiyet: sürdürün insomnisi], səhər mutattan erkən saatda çətinliklə oyanma [terminal insomni] görülərkən, atipik depressiyalarda həddindən artıq uyğunlaşmaya [hipersomni] və uykululuk [somnolans] cədvələ hakimdir. Uşaqlarda və yetkinlərdə isə isyankârlık, məktəb qırma, başdan çıkarıcılık və davaçılıq kimi antisosyal davranışlar görülə bilər. Məşhur, gezici və müəyyən bir orqanik səbəbə bağlanamayan, bağlanabilse belə, bunun mövcud şiddəti izah uzaq qaldığı ağrılar, xüsusilə baş ağrısı depressiyada sıx görülər (Doksat 1998); yaşlılarda duygudurum çökkünlüğü deyil də, bu tip fiziki şikayətlər cədvələ hakim ola bilər.
Tipik depressiya vak'alarında spirt və müsekkin dərmanlarla [anksiyolitikler, xüsusilə də benzodiYazepinler] bir növü "özünü ilaçlama" tərzində çox miqdarda istehlak edilərkən, atipik depresyonlular oyanıq qala bilmək üçün çay, qəhvə, kolalı içki kimi xəbərdarlıqçı maddələri sui-istifadə edirlər. Hər iki qrupda da, nəticə olaraq, bir sonsuz döngüile depressiya və anksiyete artır.
Ağır Depresif çiyinləri çökmüş, kamburları çıxmışdır. Üzlərini və ya başlarını əllərinin arasına alıb düşüncələrə boğulmuş bir şəkildə otururlar. Ən sevdikləri şəxslər və ya şeylər belə onları keyiflendiremez, həyatın dadı duzu qalmamışdır. Xəstə yavaş hərəkət edir, az və batıq səslə danışar, ətrafla əlaqəsi azalmışdır [bradipsişi]. Ağır hadisələr də bir sözlük cavab ala bilmək üçün eyni sualı dəfələrlə soruşmaq lazım ola bilər [semimutizm].
Ajit hadisələr yerlərində dayana bilməzlər, çətinliklə gəzərək persevere bir şəkildə narahatlıqlarını dilə gətirib dayanarlar. Belə xəstələrdə obsesif ruminasyon ["zehni geviş gətirmə"] deyilən narahat avtomatik düşüncələr və problemlər tipiktir. Özlərinin və ya yaxınlarının sağlamlığı haqqında şişirdilmiş qorxular vardır; doğum sonrası depresyonlarında uşağının sağlamlığı haqqında həddindən artıq evhamlanan ana mənzərəsi mutattır.
Əgər cədvələ psikotik əlamətlər eklenmişse və bunlar duygudurumla uyğun isə ümumiyyətlə sentrifügal mahiyyətdədir [xəstədən ətrafa yayılar]: Bütün pisliklərin qaynağı və mənşəyi özüdür, günahkardır, iç orqanları çürümektedir və ya onsuz da ölmüşdür [Cotard sindromu], şeytandır, özünü günahlandıran səslər eşidər kimi ... Fransız məktəbində bu sayıqlamalar belə adlandırılır: Küçüklük sayıqlamaları [délire də micromanie - délire də petitesse], harabiyet sayıqlamaları [délire də ruin], layiq olmama sayıqlamaları [délire d'indignité], əsla iyileşemeyeceği hezeyanı [délire d'incurabilité], əbədi lânetlenme hezeyanı [délire də damnation Eternal], ölümsüzlük hezeyanı [délire d'immortalité], özündən hər kəsə bulaşan xəstəlik [lar] olduğu hezeyanı [délire d'enormité], inkar sayıqlamaları [délire də négation] ...
Duygudurumla uyğunlaşmasız psikotik xüsusiyyətlər isə hər cür ola bilər və bu tip hadisələri, heç olmasa başlanğıcda, şizofreniya və bənzəri psikotik proseslərdən ayırt etmək güc ola bilər; əlamətlər sentripetal mahiyyətdə də [ətrafdan xəstəyə gələn] ola bilər: Paranoid təfsirlər, perseküsyon [pislik görmə] sayıqlamaları kimi ...
Hər vəziyyətdə, melanxolik sayıqlamalar ümumiyyətlə mikromanyak məzmunlu və monotondur; hər şeydən özünü məsul tutduğu üçün passivdir və mütləq pis şeylər olacağını düşünür [délire d'attente]. Bəzi xəstələr yemək yeməmə [sitiofobi], özünü ağır bir günahın faili olaraq ihbar etmə və ya belə bir cinayət işləyib təslim olma kimi dolayı intihar yollarına müraciət edə bilərlər. Belə ağır depresyonlu hadisələrin zaman idrak də dəyişmişdir; xronoloji zaman sabit olmasına baxmayaraq, psixi zamanları çox yavaşlamıştır, keçmək tükənmək bilməz. Əvvəllər "envolüsyonel Melankoli" deyilən yaş dönümü melânkolisi indiki vaxtda ayrı bir depressiya tipi olaraq dərk edilmir.
Farmakojenik depressiyaya təəssüf ki, çox tez-tez rast gəlirik. Xəstənin psixiatrik hekayəsi və vəziyyəti heç nəzərə alınmadan rezerpin, metil dopa, bromokriptin, steroid kimi dərmanlarla asanca resept edilməkdədir. Əks də doğrudur, xəstənin bipolaritesini sorğulamadan antidepresan başlayan bir həkimin iyatrojenik olaraq onu manik sürüşməyə sürüməsi ehtimal daxilindədir.
- Depressiyanın Klinika Əlamətləri Nələrdir Konusuna Benzer Konular
- Keyfiyyətli yuxunun əlamətləri 07.12.2009
- Bizi qoruyan kimlər və nələrdir 27.03.2010
- Qiyamətin Əlamətləri 09.03.2010
- Hammurabi qanunları nələrdir 17.03.2010
- Genetik Xəstəliklər Nələrdir 10.09.2011
- Plastik Gıda Ambalajı 26.09.2011 18:16