1397-1398
Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398
Kadı Burhaneddin'in ölümü.
1398
Karadeniz beyliklerinin ilhakı
1400
İlk musiki nazariyatı eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'ı)
1400
Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402
Ankara bozgunu ve Yıldırım Bayezid'in esareti
1402-1413
Fetret Devri, iç karışıklıklar
1409
Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i)
1411
Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı
1413
I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1413
(Celaleddin Hızır) Hacı Paşa'nın ölümü
1416
Osmanlı-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı
1416
Macar Seferi
1417
Avlonya'nın fethi
1418
Makam teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında)
1418-1420
Samsun bölgesinin zaptı
1419-1424
Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması
1421
Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın cülusu
1421-1451
İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı)
1422
Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı
1425
Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425-1426
İzmir Beyi Cüneyd'in idamı
1425-1426
Teke Beyliği'nin intikali
1427-1428
Germiyan Beyliği'nin intikali
1429
Manyasoğlu Murad tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı
1429
Şeyh Hamdullah'ın Amasya'da doğuşu
1430
İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B. Abdullah'ın Edvar'ı ve Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki musiki bölümü)
1430
Selanik'in fethi
1430-1431
Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari'nin ölümü
1431-1432
Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü
1432
Fatih Sultan Mehmed'in doğumu
1434
Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
1436
Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı
1437
Ömer bin Mezid tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi
1439
Semendire'nin alınışı
1440
Osmanlı musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)
1440
Başarısız Belgrad kuşatması
1444
Segedin Sulhü
1444
II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi
1445
II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa cülusu
1447
Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması
1448
II. Kosova Zaferi
1451
II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu
1451-1512
Geçiş devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri
1453
İstanbul'un fethi
1453
Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
1454
İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü)
1458-1460
Mora'nın ele geçirilişi
1461
Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu
1461
Candaroğulları'nın ilhakı
1463
Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
1463-1470
İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası
1466
II. Mehmed'in Arnavut seferi
1468
Karamanoğulları'nın sonu
1468
II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi
1469
Ahmed Karahisarı'nın Afyonkarahisar'da doğuşu
1470
Eğriboz'un alınışı
1471
Fatih Külliyesinin açılışı
1472
Topkapı Sarayının inşası
1473
Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi
1474
Ali Kuşçu'nun ölümü
1475
Kırım'ın Osmanlı tabiiyetine girişi
1476
Boğdan seferi ve zaferi
1478
Fatih tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1478
Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun ölümü
1479
Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
1480
Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması
1480
Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
1481
II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı
1481
100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
1481
Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi
1482
Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası
1483
Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
1484
Boğdan Seferi
1484
Kili ve Akkirman'ın fethi
1484-1488
Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası
1485
Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
1485
Şeyh Hamdullah'ın aklam-ı sitte'de kendi üslubunu buluşu
1486
Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
1488
Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü
1488
Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı
1489
Memlüklere karşı toprak kaybı
1491
Osmanlı-Memlük Barışı
1492
Macar Seferi
1492
İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
1494
Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili
1494
Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullanılışı
1495
Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu
1397-1398
Akçay Zaferi ve Karaman Ülkesi'nin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398
Kadı Burhaneddin'in ölümü.
1398
Karadeniz beyliklerinin ilhakı
1400
İlk musiki nazariyatı eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l
Edvar'ı)
1400
Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı
Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402
Ankara bozgunu ve Yıldırım Bayezid'in esareti
1402-1413
Fetret Devri, iç karışıklıklar
1409
Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan,
Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman
Çelebi'nin Mevlid'i)
1411
Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı
1413
I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1413
(Celaleddin Hızır) Hacı Paşa'nın ölümü
1416
Osmanlı-Venedik Deniz Muharebesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı
1416
Macar Seferi
1417
Avlonya'nın fethi
1418
Makam teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında)
1418-1420
Samsun bölgesinin zaptı
1419-1424
Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması
1421
Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın cülusu
1421-1451
İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı)
1422
Mustafa Çelebi'nin (Düzmece) bertarafı
1425
Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425-1426
İzmir Beyi Cüneyd'in idamı
1425-1426
Teke Beyliği'nin intikali
1427-1428
Germiyan Beyliği'nin intikali
1429
Manyasoğlu Murad tarafından, Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra,
Anadolu Türk edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı
1429
Şeyh Hamdullah'ın Amasya'da doğuşu
1430
İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B. Abdullah'ın Edvar'ı ve
Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki musiki bölümü)
1430
Selanik'in fethi
1430-1431
Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari'nin ölümü
1431-1432
Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü
1432
Fatih Sultan Mehmed'in doğumu
1434
Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
1434
Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
1436
Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi
olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı
1437
Ömer bin Mezid tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi
1439
Semendire'nin alınışı
1440
Osmanlı musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)
1440
Başarısız Belgrad kuşatması
1444
Segedin Sulhü
1444
II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi
1445
II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa cülusu
1447
Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması
1448
II. Kosova Zaferi
1451
II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu
1451-1512
Geçiş devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri
1453
İstanbul'un fethi
1453
Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
1454
İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü)
1458-1460
Mora'nın ele geçirilişi
1461
Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu
1461
Candaroğulları'nın ilhakı
1463
Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
1463-1470
İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası
1466
II. Mehmed'in Arnavut seferi
1468
Karamanoğulları'nın sonu
1468
II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi
1469
Ahmed Karahisarı'nın Afyonkarahisar'da doğuşu
1470
Eğriboz'un alınışı
1471
Fatih Külliyesinin açılışı
1472
Topkapı Sarayının inşası
1473
Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi
1474
Ali Kuşçu'nun ölümü
1475
Kırım'ın Osmanlı tabiiyetine girişi
1476
Boğdan seferi ve zaferi
1478
Fatih tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1478
Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun ölümü
1479
Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret
yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
1480
Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması
1480
Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
1481
II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı
1481
100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
1481
Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi
1482
Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası
1483
Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
1484
Boğdan Seferi
1484
Kili ve Akkirman'ın fethi
1484-1488
Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası
1485
Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
1485
Şeyh Hamdullah'ın aklam-ı sitte'de kendi üslubunu buluşu
1486
Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi
Şifahanesi)
1488
Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü
1488
Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı
1489
Memlüklere karşı toprak kaybı
1491
Osmanlı-Memlük Barışı
1492
Macar Seferi
1492
İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
1494
Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili
1494
Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullanılışı
1495
Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu
1497
İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi
1498
Lehistan Seferleri
1499
Venedik Harbi
1499
İnebahtı'nın alınışı
1499
Preveze baskını
15??
İlk mevlevi ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i
kadim)
1774
Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması;
Bedreddin Hasan b. Burhaneddin İbrahim el-Ceberti'nin ölümü
1774
Sür'at Topçuları Ocağı'nın kurulması
21 Temmuz 1774
Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı
tanınması
29 Nisan 1775
Tersane ambarlarında bir odada "Hendese Odası" nın kurulması
1776
Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti
Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk
adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi
10 Mart 1779
Aynalıkavak Tenkihnamesi
1780
Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu
1781
Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi
1783
Rusya'nın Kırım'ı ilhakı
1784
Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi
1784
Fransız Lafitte-Clave ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam
dersleri vermeleri
8 Ocak 1784
Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen
tanıması
1787-1788
İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine
dönmeleri
17 Ağustos 1787
Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı
9 Şubat 1788
Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi
1789
Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz teşebbüsü
7 Mayıs 1789
I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması
11 Temmuz 1789
Osmanlı-İsveç ittifakı
1790
İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması; Gelenbevi, İsmail b.
Mustafa b. Mahmud'un ölümü
31 Ocak 1790
Osmanlı-Prusya ittifakı
27 Temmuz 1790
Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu
18 Eylül 1790
Yergöğü Mütarekesi
Ekim - Kasım 1790
Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
1791-1799
Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim
zamanı)
4 Ağustos 1791
Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi
Antlaşması
11 Ağustos 1791
Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi
1792
Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
1792
III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması
10 Ocak 1792
Kırım'ın Rusya'ya bırakılması
10 Ocak 1792
Yaş Antlaşması
1793
Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
1793
Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
1793
Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin
açılması; Fazıl Hüseyin'in III. Selim'in sarayında hazırladığı Huban-name ve
Zenannamesi'nin resimli bir nüshası
1793
Zahire Nezareti'nin kurulması
1793-1794
Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794
Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
1795
Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
1795
Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının
inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e
gönderdiği)
1795
Zahire Hazinesi'nin kurulması
1797
Mühendishane'de açılan Matbaanın faaliyete geçmesi
1797
Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
1797
Pazvandoğlu isyanı
1797
Rumeli'de dağlı eşkiya hareketleri ve isyanları
17 Eylül 1797
Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması
1798
Mehmed Es'ad Yesari'nin İstanbul'da vefatı
3 Ocak 1798
Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı
1 Temmuz 1798
Fransa'nın Mısır'a saldırması
3 Eylül 1798
Fransa'ya savaş ilanı
1799
Neticesiz dış istikraz teşebbüsü
5 Ocak 1799
Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak
Şubat 1799
Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi
Mayıs 1799
Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi
Ağustos 1799
Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı
1800
Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması
Mart 1800
Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları
1801
Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi;
Gevrekzade Hafız Hasan Efendi'nin ölümü
Ağustos 1801
Mısır'ın tahliyesine dair mütareke
1802
Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e
çıkmalarına müsaade edilmesi
1802
Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri
tüccarı statüsünün tanınmasıyla "Avrupa tüccarı" denilen sınıfın ortaya
çıkması
25 Haziran 1802
Paris Antlaşması. Fransa ile barış
1803
"Ayvalık İkonomos Akademisi'nin kurulması; "Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno
Philosophical School)"nin kurulması
Şubat 1804
Sırp isyanlarının başlaması
1805
Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-I Amire'de açılması
1805
Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
1805
Tersane Hazinesi'nin kurulması
1805
Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası'nın faaliyete geçmesi
Temmuz 1805
Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini
1806
Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
1806
Osmanlı-Rus Savaşı
1806
III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
Ocak 1806
Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması
Ekim 1806
Memleketeyn 'in Rusya tarafından işgal edilmesi
1807
Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
20 Şubat 1807
İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz
filosunun İstanbul önlerine gelmesi
Mart - Eylül 1807
İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup
edilmesi
25 Mayıs 1807
Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma
29 Mayıs 1807
III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası
29 Mayıs 1807 - 28 Temmuz 1808
IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler
1808
Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi
28 Temmuz 1808
Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi,
III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması
28 Temmuz 1808 - 16 Kasım 1808
Alemdar'ın kısa süren sadareti
29 Eylül 1808
Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması
15-16 Kasım 1808
Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu
5 Ocak 1809
İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması
1810
II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
1810
İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son
şeklini verişi
1812
Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812
Fransız postalarının ilk kuruluşu
28 Mayıs 1812
Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi
1816
Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin
temini
1817
Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
Şubat - Mart 1821
Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması
1823
Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
1824
Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
1824
Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i
sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
1830
Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
1830
Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1830-1831
Nüfus sayımları
5 Temmuz 1830
Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri
1831
İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831
Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti
1831-1834
İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin
basılması
1 Kasım 1831
İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri
1832
Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya
nakledilmesi
1832
Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve
elkabın (titulature) tesbiti
1832
Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
1832
İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
1832
İngiliz postalarının kuruluşu
29 Ocak 1832
Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i
Amire'nin açılması
12 Aralık 1832
Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri
1833
Feshanenin kuruluşu
2 Şubat 1833
Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri
5 Nisan 1833
Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus
filosunun İstanbul'a gelmesi
Mayıs 1833
Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi
8 Temmuz 1833
Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması,
Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması
18 Eylül 1833
Münchengraetz Antlaşması
1834
Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
1834
Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
1835
Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845
İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul
Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede]
1836
Başhoca İshak Efendi'nin ölümü
1836
İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
11 Mart 1836
Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade
1251)
1836
Başhoca İshak Efendi'nin ölümü
1836
İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
11 Mart 1836
Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade
1251)
26 Kasım 1837
Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi
1838
Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek
okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına
nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse
girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1838
Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp
Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
24 Mart 1838
Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması
16 Ağustos 1838
İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin
imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta
%5 olarak tesbiti
1839
"Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması
1839
Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i
Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının
Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı
Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
1839-1844
Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845
Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
24 Haziran 1839
Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip
mağlubiyeti
1 Temmuz 1839
II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı
donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi
3 Kasım 1839
Tanzimat Fermanı'nın ilanı
3 Mayıs 1840
Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve
kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden
yürülüğe girer)
1840
Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1840
Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840
Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
1840
Posta Nezareti'nin kurulması
21 Aralık 1840
Namık Kemal'in doğumu
1841
Lübnan olayları
1841-1906
Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
24 Mayıs 1841
İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile
Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması
13 Temmuz 1841
Londra Boğazlar Mukavelenamesi
1842
Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
1842-1910
Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)
1843
Hereke Fabrikası'nın kurulması
1843
Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1843
Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması
1843
Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi
1 Şubat 1844
Tashih-i sikke
1844
Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845
İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
1845
Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek
için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması;
Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler
olarak kabul edilmesi
Ocak 1845
Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti
13 Mart 1845
Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması
10 Nisan 1845
Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)
1846
Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin
kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
1847
İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye
Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat
talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada
verilmeye başlanması
1 Mart 1847
Recaizade Ekrem'in doğumu
1848
Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi
ayaklanmalar
1848
Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848
İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
16 Mart 1848
İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması
18 Kasım 1848
Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
1849
Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in
İstanbul'da vefatı
1850
1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal
fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük
resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1850
Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1850
İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850
Muallim Naci'nin doğumu
12 Mart 1850
Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması
1851
Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1851
Londra Sergisi
1851
Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması
18 Temmuz 1851
Encümen-i Daniş'in kurulması
1852
Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de
Constantinople) kurulması
1853
"Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın
patlaması
1853
İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
1854
İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
22 Mayıs 1856
İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının,
Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi
1857
Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857
Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına
müdahalesi
1857
Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü
getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
1857-1862
Beyrut - Şam şosesinin yapımı
17 Mart 1857
Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması
6 Kasım 1857
Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması
1858
Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1858
Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858
Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması
1858-1859
Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
6 Haziran 1858
Arazi Kanunnamesi'nin kabulü
8 Haziran 1858
Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi
umumisi (ilk örnek belediye)
1859
Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
1859
Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i
Manzume'sinin neşri
12 Şubat 1859
Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu
1860
Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860
İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
1860-1861
Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861
Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
22 Ekim 1860
Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması
1861
Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
1861
Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
1861
Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
1861-1866
Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
9 Haziran 1861
Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i
Lübnan nizamnamesi
9 Haziran 1861
David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması
29 Nisan 1861
Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu
muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta
inhisar sisteminin kaldırılması
1862
Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini
1862
Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan
sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862
Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862
Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862
Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın
Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin
kurulması
1862
Mahrec-i Aklam'ın kurulması
20 Temmuz 1862
Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle
sokulması
8 Ekim 1862
Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi
1863
Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
1863
Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi
Mektebi) kuruluşu
1863
İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması;
Protestan Robert Koleji'nin açılması
1863
Menafi Sandığı'nın kurulması
1863
Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863
Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
13 Ocak 1863
Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması
18 Şubat 1863
Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı
1864
Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye
dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i
İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk
basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
1864
İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere
tarafından Yunanistan'a verilmesi
1864
Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1866
Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866
Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü;
Halid Ziya'nın doğumu
1866
Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866
Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla
Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
1866
Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
1866
Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra
gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1866-1867
Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir
birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867
Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp
kalelerinin tahliyesi
1867
Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan
Üniversitesi'nin kurulması
1867
Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
1867
Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
1867
Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867
Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
1867
Saraçlar Şirketi'nin kuruluşu
1867
Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876
İzmir Rıhtımı'nın inşası
22 Şubat 1867
Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
8 Haziran 1867
Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi
21 Haziran 1867
Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati
1868
Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü
verilmesi
1868
Galatasaray Sultanisi'nin açılması
1868
İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
1868
Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868
Yunan postasının kapatılması
1868
Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868
Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin
kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
1 Mart 1868
Adliye Nezareti'nin kurulması
1 Nisan 1868
Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz
organı olarak ayrılması
1 Eylül 1868
Mekteb-i Sultani'nin açılması
1869
Süveyş Kanalı'nın açılması
1869
Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869
Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
1869
Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
8 Nisan 1869
İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı
Osmani'nin kurulması
26 Ağustos 1869
Turuk Nizamnamesi'nin kabulü
2 Eylül 1869
Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi
Ekim 1869
Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması
1870
Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin
nüfuzundan çıkmaları
1870
Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
1870
Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed
Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka
Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim
faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı
altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden
şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin
Türkçe yapılmaya başlanması
1870
Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın
hükümlerini tanımaması
1870
Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927
Kemaledin Bey (mimar)
20 Şubat 1870
Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması
1871
Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta
Nizamnamesi'nin neşri
22 Ocak 1871
İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
13 Eylül 1871
Şinasi'nin ölümü
1872
Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
1872
Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873
Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
1873
Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin
neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla
görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
Haziran 1873
Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara
nakledilmesi
1874
Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874
Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması;
İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874
Kara gümrüklerinin lağvı
1874
Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda
sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875
Bosna-Hersek isyanları
1875
Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
1876
Bulgar isyanları
1876
Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
1876
Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve
Abdülhamid'in cülusu
1876
Meşrutiyet'in ilanı
1876
İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın
toplanması : Tersane Konferansı
1876
Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
1876
Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri;
İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması
23 Mart 1876
Ziya Gökalp'in doğumu
23 Aralık 1876
I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı
1877
Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu
Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
1877
Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek
suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi;
Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
1877-1878
Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
19 Mart 1877
İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)
25 Eylül 1877
Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul
edilir)
5 Ekim 1877
Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü
13 Aralık 1877
Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili
1878
Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878
Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
1878
Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
1878
Ermeni meselesinin zuhuru
1878
Ali Suavi'nin öldürülmesi
1878
Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
1878
Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
1878
Makedonya meselesinin ortaya çıkması
13 Şubat 1878
Meclisin kapatılması
Ekim 1878
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması
1879
II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
13 Mart 1880
İstanbul'da bir kız idadisinin açılması
17 Mayıs 1880
Ziya Paşa'nın ölümü
Ekim 1880
Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
20 Aralık 1880
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de
Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması
1881
Mustafa Kemal'in Doğumu
1881
Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
1881
Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması
1881
Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi;
Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son
bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
1882
Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
1882
Muharrem Kararnamesi'nin neşri
2 Ocak 1882
Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması
1883
Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
20 Haziran 1884
Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması
1 Kasım 1884
Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında
eğitimine başlaması
2 Aralık 1884
Yahya Kemal'in doğumu
1885
Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885
Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
18 Eylül 1885
Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki
kontrolün zayıflaması
1886
Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886
Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye
Müfettişliği'nin kurulması
1886
Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye
Müfettişliği'nin kurulması
1886-1887
Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
1887
Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1887
Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
5 Şubat 1887
Beşir Fuad'ın intiharı
1888
Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1888
Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının
tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
2 Aralık 1888
Namık Kemal'in ölümü
1889
İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889
İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin
kurulması
27 Mart 1889
Yakup Kadri'nin doğumu
1890
Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini
arttırmaları
1891
Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak
nakledilmesi
1891
Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891
Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1891
Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
3 Kasım 1891
Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması
1892
Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892
Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da
porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896
İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894
Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi;
İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki
lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
1894
Sasun'da Ermeni olayları
1894
Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895
İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde
müdahaleleri
1895
Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895
Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895
Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
14 Şubat 1895
Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun
kurma teklifi
1896
Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896
Girit isyanının alevlenmesi
1896
Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897
Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı
sınırlarına saldırmaları
17 Nisan 1897
Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi
1898
Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı
kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul
edilmesi
1899
Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1899
Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900
Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi
1900
İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
31 Ağustos 1900
Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması
1901
Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide
topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması;
Vidinli Tevfik Paşa'nın ölümü
1901
Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908
Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902
Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902
Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi
23 Kasım 1902
Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti
23 Kasım 1902
Cum'a-ı Bala ayaklanması
23 Kasım 1902
Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması
8 Aralık 1902
Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya
tayini
1903
İdadilerin altı yıla çıkarılması
2-3 Ağustos 1903
İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı
2-3 Ağustos 1903
Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması
31 Ağustos 1903
Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması
Eylül 1903
Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi
21 Temmuz 1905
Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri
1906
Akabe olayları ve Akabe krizi
1908
Beykoz Deri Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması
1908
Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i
Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
23 Temmuz 1908
II. Meşrutiyet'in ilanı
5 Ekim 1908
Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi.
6 Ekim 1908
Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri
17 Aralık 1908
II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması
1909
Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
1909
Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
1909
Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması;
Dişhekimliği Okulu'nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir
okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile
birleştirilerek Haydarpaşa'ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın
Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Nafıa
Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması
1909-1910
Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
27 Şubat 1909
Usul-i Muhasebe-ı Umumiyye Kanunu'nun kabul edilmesi
13 Nisan 1909
31 Mart Olayı
19 Nisan 1909
Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşayason vererek
düzeni sağlaması
27 Nisan 1909
II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması
21 Ağustos 1909
Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin Vezneciler'deki Zeynep Hanım konağına taşınması
17 Aralık 1909
Meclisin açılması
1910
Arnavutlar'ın ayaklanmaları
1910
Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1910
Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin "lise"ye dönüştürülmeye
başlanması; ilk çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü,
Matbaa-ı Amire).
1911
Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911
İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
1911
Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme
istemeleri; 78 devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record)
1911-1912
Osmanlı İtalyan Savaşı
1912
Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun Açılışı
1912-1913
Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri :
Balkan Savaşı
18 Ocak 1912
Meclis-i Meb'usan'ın feshi
25 Mart 1912
Türk Ocaklarının kurulması
18 Nisan 1912
II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın toplanması
18 Nisan 1912
İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri
5 Ağustos 1912
II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi
22 Temmuz 1912
Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine
Eylül - Ekim 1912
I. Balkan Savaşı
15 Ekim 1912
Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki
Ada'nın İtalya elinde kalması
29 Ekim 1912
Kamil Paşa'nın sadareti
29 Kasım 1912
Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi
1913
Liselerin mevcut idadilerin yerini alması
23 Ocak 1913
Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti
11 Haziran 1913
Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti
29 Haziran 1913
Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı
kavgası
21 Temmuz 1913
Edirne'nin geri alınması
29 Ağustos 1913
Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması
14 Kasım 1913
Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması
14 Aralık 1913
Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı
1914
Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması
1914
Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
1914
Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914
Diş Hekimleri Mezunin ve Talebe Cemiyeti'nin kurulması; Türk Bilgi
Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması;
Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması; Medresetü'l-Hattatin'in
İstanbul'da açılışı; Medresetü'l-Hattatin'in açılışı; İlk resmi müzik ve
tiyatro okulu (Darü'l-Elhan)
8 Şubat 1914
Anadolu'da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus
Antlaşması ("Muamele")
14 Mayıs 1914
III. Dönem Meslis-i Meb'usan
28 Haziran 1914
Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi
28 Temmuz 1914
Avusturya Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı
1 Ağustos 1914
Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı
2 Ağustos 1914
Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili (IV. Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de
toplanacak ve 2 Nisan 1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak
mebuslar sürgüne yollanacak)
2 Ağustos 1914
Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması
4 Ağustos 1914
Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Cihan
Savaşı'nın başlaması
10 Ağustos 1914
Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin
verilmesi
9 Eylül 1914
1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması
12 Eylül 1914
İnas Darü'l-Fünun'unun kurulması
29 Eylül 1914
İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması
29 Ekim 1914
Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması
Kasım - Aralık 1914
Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi
3 Kasım 1914
Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
5 Kasım 1914
İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
11 Kasım 1914
Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı
14 Kasım 1914
Cihad-ı Ekber ilanı
14 Kasım 1914
İnas Sanayi-I Nefise Mektebi'nin açılması
18 Aralık 1914
Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı
Devleti'nin hukukuna son verilmesi
1915
Evrak-ı nakdiyye çıkarılması
1915
Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
1915
Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi
Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
Ocak - Şubat 1915
Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal
hezimeti
Ocak - 18 Mart 1915
Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları
27 Mayıs 1915
Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere
taşınması : Tehcir
1916
Hicaz ve Mekke'nin kaybı
1916
İzmit Dokuma Fabrikası'nın kapanması
1916
Tevhid-i Meskukat Kanunu
1916
Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı
altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i
Musiki)
1917
Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması
1917
Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü
1917
Rusya'da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu
25 Mart 1917
Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
6 Nisan 1917
Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı
1918
Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi
Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü
3 Mart 1918
Brest Litowsk Antlaşması
3 Temmuz 1918
Sultan Reşad'ın vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması
2 Ekim 1918
Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi
8 Ekim 1918
Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti
30 Ekim 1918
Mondros Mütarekesi'nin imzalanması
3-4 Kasım 1918
Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri
8 Kasım 1918
İzzet Paşa'nın istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti
13 Kasım 1918
İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları
1919
Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin ilgası
1919
İstanbul Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u
adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının
"Muhtelit Harbiye Mektebi" olması
4 Mart 1919
4 Mart 1919 Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin
iktidara geçmesi
15 Mayıs 1919
Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri
19 Mayıs 1919
Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi
23 Temmuz 1919
Erzurum Kongresi
4 Eylül 1919
Sivas Kongresi
2 Ekim 1919
Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti
22 Ekim 1919
Amasya Protokolü
24 Ekim 1919
Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere "medrese" denmeye başlanması ve
Darü'l-Fünun'un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi
29 Kasım 1919
Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek
ilanı
1920
Mektebi Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı"
olarak açılması; İnas Darü'l-Fünun-un lağvedilmesi
16 Mart 1920
İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin
dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin
İngilizler tarafından sürülmesi
5 Nisan 1920
Ferid Paşa'nın sadareti
11 Mayıs 1920
Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten
tardı
10 Ağustos 1920
İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması
2-3 Aralık 1920
Gümrü Antlaşması'nın imzalanması
1921
Edebiyat ve Fen Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki
baytar mekteplerinin "Baytar Mekteb-i Alisi" adı altında birleştirilmesi;
Salih Zeki'nin ölümü
27 Ocak - 12 Şubat 1921
Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde
olduğunun tespiti
31 Mart 1921
II. İnönü Zaferi
3 Eylül 1921
Sakarya Meydan Savaşı
20 Eylül 1921
Fransa ile barış
1922
Türk Diş Tabipleri Cemiyeti'nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma
öğretime geçilmesi
27 Ağustos 1922
Büyük Taarruz : işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası
30 Ağustos 1922
Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı'nın esir edilmesi
9 Eylül 1922
İzmir'in kurtuluşu
11 Ekim 1922
Mudanya Mütarekesi
1 Kasım 1922
Saltanatın ilgası
16 Kasım 1922
Sultan Vahdeddin'in yurtdışına çıkması
16 Kasım 1922
Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi
1923
Birinci ilmi heyet'in Ankara'da toplanması; Darü'l-muallim'in Yüksek Muallim
Mektebi adını alması
24 Temmuz 1923
Lozan Barış Antlaşması
25 Eylül 1923
Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'dan İstanbul'daki eski Harbiye binasına
nakledilmesi
13 Ekim 1923
Ankara'nın başşehir olarak kabulü
29 Ekim 1923
Cumhuriyet'in ilanı
3 Mart 1924
Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları
Osmanlı İmparatorluğu Tarihi Ana Dönemler: Beylik Dönemi Kuruluş Dönemi Yükselme Dönemi Duraklama Dönemi Gerileme Dönemi Dağılma Dönemi Özel Dönemler
Fetret Devri
Köprülüler
Kutsal İttifak Savaşları
Lale Devri
Rus Savaşları
Nizam-ı Cedid
Tanzimat
Birinci Meşrutiyet
İkinci Meşrutiyet
Osmanlı Devleti Tarihi Zaman Çizelgesi
Osmanlı Tarihi Kronolojisi
1299-1399 yılları arası
1299 - Selçuklu sultanı tarafından Osman Bey'e Beylik alameti olarak tabl-u alem (davul ve sancak) gönderilmesi
1302 - Osman Gazi'nin Koyunhisar Savaşı
1302 - III. Alaeddin Keykubad'ın ölümü
1324 - Orhan Gazi'nin tahta geçişi
1326 - Bursa'nın Osmanlılar tarafından alınışı
1331 - İznik'in Osmanlılar tarafından alınışı
1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması
1334 - Karesi Beyliği'nin ilhakı
1337 - Kocaeli bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
1349-1352 - Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpi Kalesi'nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı
1352 - Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
1354 - Gelibolu'nun Osmanlılar tarafından alınışı
1361 - İlk müzikli spor gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri)
1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı
1362 - Kadıaskerliğin teşkili
1363 - Pençik Kanununun çıkışı
1366 - Gelibolu'nun Osmanlıların elinden çıkışı
1371 - Çirmen Savaşı
1376 - Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü
1377 - Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi
1385-1386 - Niş ve Sofya'nın Osmanlılar tarafından alınışı
1388 - Ploşnik Savaşı ve Balkan ittifakının teşekkülü
1389 - I. Kosova Savaşı
1389 - I. Murat'ın ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta geçişi
1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
1390 - Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması
1390 - Gelibolu tersanesi'nin inşası
1391 - İstanbul'un kuşatılması
1396 - Niğbolu Savaşı
1397-1398 - Karaman Beylerbeyliği'nin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü.
1398 - Karadeniz beyliklerinin ilhakı
1400-1499 yılları arası
1400 - Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402 - Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid'in esareti
1402 -1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar
1409 - Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı
1411 - I. Mehmed'in tahta çıkışı
1413 - I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1416 - Şeyh Bedreddin isyanı
1416 - Macaristan Seferi
1417 - Avlonya'nın Osmanlılar tarafından alınışı
1418-1420 - Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması
1421 - Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta geçişi
1422 - Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı
1425 - Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425 -1426 - Tekeoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1427-1428 - Germiyanoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1430 - Selanik'in Osmanlılar tarafından alınışı
1432 - Fatih Sultan Mehmed'in doğumu
1434 - Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
1439 - Semendire'nin Osmanlılar tarafından alınışı
1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in tahta geçişi ve Varna Savaşı
1445 - II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa geçişi
1447 - Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması
1448 - II. Kosova Savaşı
1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa tahta geçişi
1453 - İstanbul'un fethi
1453 - Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
1458-1460 - Mora'nın Osmanlılar tarafından alınışı
1461 - Trabzon Rum İmparatorluğu'nun Osmanlılar tarafından yıkılışı
1461 - Candaroğulları Beyliği'nin ilhakı
1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
1463 -1470 - İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası
1466 - II. Mehmed'in Arnavut seferi
1468 - Karamanoğulları Beyliği'nin Osmanlılar tarafından yıkılışı
1468 - II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi
1473 - Otlukbeli Savaşı
1475 - Kırım'ın Osmanlı tabiiyetine girişi
1476 - Boğdan seferi
1478 - II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1479 - Osmanlı-Venedik Antlaşması ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
1480 - Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması
1480 - Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
1481 - II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı
1481 - 100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
1481 - Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi
1482 - Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası
1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
1484 - Boğdan Seferi
1484 - Kili ve Akkirman'ın fethi
1485 - Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
1485 - Şeyh Hamdullah'ın aklam-ı sitte'de kendi üslubunu buluşu
1486 - Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
1488 - Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı
1489 - Memlüklere karşı toprak kaybı
1491 - Osmanlı-Memlük Barışı
1492 - Macar Seferi
1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
1494 - Şehzade Süleyman'ın doğumu
1495 - Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü
1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi
1498 - Lehistan Seferleri
1499 - Venedik Harbi
1500-1599 yılları arası
1500 - Modon, Navarin ve Koron'un alınışı
1502 - Venedikle sulh
1511 - Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi
1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta geçişi
1514 - Çaldıran Savaşı, Tebriz'e giriş
1516 - Mısır Seferi ve Mercidabık Savaşı
1517 - Ridaniye Savaşı ve Kahire'ye giriş
1517 - Haremeyn'in himaye altına alınması
1517 - Piri Reis'in Mısır'da Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması
1519 - Celali isyanları
1519 - Cezayir'in iltihakı
1520 - I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın tahta geçişi
1521 - Belgrad'ın fethi
1521 - Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması
1522 - Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi, Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa'da bimaristan inşa edilmesi
1522 - Rodos'un fethi
1524 - Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı
1525 - İlk Fransız elçisi İstanbul'da
1525 - Şeyhülislam Zembili Ali Efendi'nin ölümü
1526 - Mohaç Savaşı
1527 - Bosna'nın fethi'nin tamamlanması
1528 - Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
1529 - Viyana kuşatması, Budin'in istirdadı, Barbaros Hayreddin Paşa'nın Marsilya'ya çıkması
1532 - Alman Seferi
1533-1534 - Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini
1534 - Osmanlı-İran Savaşı'nin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı
1534 - Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü
1536 - Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi
1536 - Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı
1537 - Körsof-Avlonya seferi
1538 - Preveze Savaşı
1538 - Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi
1540 - Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması
1541 - Budin'in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması
1543 - Estergon'un fethi
1547 - Osmanlı-Habsburg Sulhü
1547 - Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
1548 - 1534-1555 Osmanlı-İran Savaşı
1550 - Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası
1551 - Trablusgarb'ın fethi
1553 - Piri Reis'in ölümü
1553 -1554 - Turgut Reis'in Akdeniz seferi
1553 - 1554 - Nahcıvan Seferi
1555 - İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması
1557 - Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi
1559 - Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
1560 - Cerbe'nin alınışı
1565 - Başarısız Malta kuşatması
1565 - 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi
1566 - Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi : Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II. Selim'in tahta geçişi
1567 - Yemen isyanı
1569 - Astarhan seferi
1569 - Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
1571 - İnebahtı hezimeti
1574 - Tunus'un fethi
1574 - II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın tahta geçişi
1575 - Edirne'de Mimar Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası
1577 - Takiyüddin'in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
1580 - İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
1580 - İstanbul Rasadhanesi'nin yıktırılması (22 Ocak)
1583 - Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları (18 Kasım)
1583 - Meşale Savaşı
1585 - Tebriz'in alınışı
1586 - İlk Sikke tashihi
1588 - Gence seferi
1588 - Resm-i tashih-i sikke konulması
1589 - İkinci sikke tashihi
1590 - Ferhat Paşa Antlaşması
1590 - Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine "zarar-ı kassabiye" adıyla* %1 oranında ilave yapılması
1595 - Estergon'un düşüşü
1595 - III. Murad'ın vefatı, III. Mehmet'in tahta geçişi
1596 - Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova Savaşı
1600-1699 yılları arası
1600 - Sikke tashihi
1601 - Kanije Savaşı
1601 - İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci
1603 - Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması
1603 - III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in tahta geçişi
1612 - Osmanlı-İran Antlaşması
1615 - Revan Seferi
1617 - İran Savaşı'nın yeniden başlaması
1617 - I. Mustafa'nın tahta geçişi
1617 - İstanbul'da Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası
1618 - I. Mustafa'nın hal'I ve II. Osman'ın tahta geçişi
1618 - Sikke tashihi
1618 - İran ile Serav Antlaşması
1621 - II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi)
1622 - II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı
1622 - İran ile savaşın yeniden başlaması
1623 - I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın tahta çıkışı
1624 - Sikke tashihi
1629 - Cizvitler tarafından, İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin kurulması
1634 - İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
1635 - IV. Murad'ın Revan seferine çıkışı
1638 - Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı
1639 - Osmanlı-İran sulhü : Kasr-ı Şirin Antlaşması
1640 - IV. Murad'ın ölümü, I. İbrahim'in tahta çıkışı, sikke tashihi
1645 - Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı
1648 - I. İbrahim'in hal'ı, IV. Mehmed'in tahta çıkışı
1648 - Kandiye kuşatması
1656 - Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması
1656 - Çınar Vak'ası
1656 - Köprülüler devrinin başlaması
1658 - Katip Çelebi'nin ölümü
1660 - Varad Kalesi'nin alınışı
1663 - Uyvar Kalesi'nin fethi
1664 - St. Gotthard Savaşı ve Vasvar Antlaşması
1669 - Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
1672 - Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı
1672 - Bucaş Antlaşması
1673 - Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi
1676 - Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması
1678 - Ukrayna'da Çehrin seferi
1682 - Osmanlı-Rus Antlaşması
1682 - Seyahatname'nin yazarı Evliya Çelebi'nin ölümü
1683 - II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları
1685 - Uyvar'ın elden çıkışı
1685 - Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı
1686 - Budin'in düşüşü.(bkz. Budin Kuşatması (1686))
1687 - IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın tahta çıkışı
1687 - Eğri Kalesi'nin düşüşü
1687 - İkinci Mohaç Savaşı
1687 - Bir akçe itibarı değerli "mankur" un piyasaya çıkarılması
1688 - Belgrad'ın elden çıkışı
1690 - Kanije Kalesi'nin düşüşü
1690 - Belgrad'ın geri alınışı
1690 - Fransızların Mısır'da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti
1691 - II. Ahmed'in tahta çıkışı
1691 - Salankamen Savaşı
1695 - II. Ahmed'in ölümü ve II. Mustafa'nın tahta çıkışı
1697 - Zenta Savaşı
1698 - Şehremini Baruthanesi yangını
1699 - Karlofça Antlaşması'nın imzalanması
1700-1799 yılları arası
1700 - Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması
1702 - İskender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi
1703 - Edirne Vak'ası
1703 - III. Ahmed'in tahta çıkışı
1703 - "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
1711 - Prut Savaşı ve Barışı
1715 - Venedik ile savaş ve Mora Seferi
1718 - Pasarofça Antlaşması
1718 - Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü
1720 - Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)
1720 - III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
1721 - Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi
1723 - İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
1724-1725 - Tebriz ve Cence'nin alınışı
1726 - İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1729 - "Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729 - Cevheri'nin Lügat-ı Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
1730 - Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un tahta çıkışı
1733 - İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
1735 - Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
1739 - Belgrad Antlaşması
1739 - Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
1745 - Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü
1746 - Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
1751 - Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)
1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı
1757 - III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın tahta çıkışı
1768 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
1770 - Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi
1771 - Kırım'ın işgali
1772 - Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
1773 - Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu
1773 -1774 - Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
1774 - Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması
1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
1776 - Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması
1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı
1784 - Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi
1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması (8 Ocak)
1787-1788 - İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı (17 Ağustos)
1788 - Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi (9 Şubat)
1789 - Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması (7 Mayıs)
1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz
1790 - İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması
1790 - Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
1790 - Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
1790 - Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
1791 - Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)
1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
1792 - III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması
1792 - Yaş Antlaşması (10 Ocak)
1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması
1793 -1794 - Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794 - Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
1795 - Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
1797 - Pazvandoğlu isyanı
1797 - Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması (17 Eylül)
1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz)
1798 - Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat)
1799 - Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
1799 - Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı (Ağustos)
1800-1899 yılları arası
1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicin'e göre hazırlanmaya başlaması
1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (Mart)
1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi
1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
1806 - Osmanlı-Rus Savaşı
1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması (Ocak)
1806 - Memleketeyn'in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart - Eylül)
1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
1807 - III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası (29 Mayıs)
1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)
1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)
1808 - Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
1808 - Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
1810 II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
1810 İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
1812 Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812 Fransız postalarının ilk kuruluşu
28 Mayıs 1812 Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi*
1816 Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
1817 Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
Şubat - Mart 1821 Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması
1823 Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
1824 Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
1824 Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
1826 İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
1826 Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
14 Haziran 1826 Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması
7 Ekim 1826 Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi
1827 Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
1827 Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)
1827 Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması
4 Nisan 1827 İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü
Temmuz 1827 Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi
20 Kasım 1827 Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması
26 Nisan 1828 Rusya'nın savaş ilan etmesi
1829 Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1829 Deli Teşkilatının kaldırılması
14 Eylül 1829 Edirne Barışı : Yunanistan'ın bağımsızlığı
1830 Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1830 Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
1830 Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1830-1831 Nüfus sayımları
5 Temmuz 1830 Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri
1831 İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831 Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
1831-1834 İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
1 Kasım 1831 İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri
1832 Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
1832 Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature) tesbiti
1832 Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
1832 İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
1832 İngiliz postalarının kuruluşu
29 Ocak 1832 Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması
12 Aralık 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri
1833 Feshanenin kuruluşu
2 Şubat 1833 Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri
5 Nisan 1833 Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi
Mayıs 1833 Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi
8 Temmuz 1833 Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması
18 Eylül 1833 Münchengraetz Antlaşması
1834 Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
1834 Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
1835 Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845 İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede]
11 Mart 1836 Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)
26 Kasım 1837 Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi
1838 Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1838 Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
1838 Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
24 Mart 1838 Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması
16 Ağustos 1838 İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti
1839 "Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması
1839 Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
1839-1844 Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845 Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
24 Haziran 1839 Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti
1 Temmuz 1839 II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi
3 Kasım 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanı
3 Mayıs 1840 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
1840 Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1840 Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840 Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
1840 Posta Nezareti'nin kurulması
21 Aralık 1840 Namık Kemal'in doğumu
1841 Lübnan olayları
1841-1906 Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
24 Mayıs 1841 İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması
13 Temmuz 1841 Londra Boğazlar Mukavelenamesi
1842 Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
1842-1910 Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)
1843 Hereke Fabrikası'nın kurulması
1843 Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1843 Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması
1843 Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi
1 Şubat 1844 Tashih-i sikke
1844 Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845 İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
1845 Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
Ocak 1845 Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti
13 Mart 1845 Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması
10 Nisan 1845 Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)
1846 Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
1846 Rus Ticaret Muahedesi
16 Şubat 1846 Zabtiye müşiriyetinin kurulması
Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
1847 Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
1847 Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
1847 Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
1847 İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
1 Mart 1847 Recaizade Ekrem'in doğumu
1848 Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
1848 Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848 İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
16 Mart 1848 İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması
18 Kasım 1848 Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
1849 Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
1850 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında
ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1850 Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1850 İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850 Muallim Naci'nin doğumu
12 Mart 1850 Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması
1851 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1851 Londra Sergisi
1851 Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması
18 Temmuz 1851 Encümen-i Daniş'in kurulması
1852 Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması
1853 "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
1853 İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
1854 İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854 Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
1854 İhtisab teşkilatının lağvı
12 Mart 1854 Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak
1855 Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen]
1855 Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
1855 Paris Sergisi
16 Ağustos 1855 İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)
9 Eylül 1855 Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi
14 Kasım 1855 Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması
1856 Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
1856 Bank-ı Osmani'nin kurulması
1856 Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856 Islahat Fermanı
1856-1860 Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
1856-1866 İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
15 Şubat 1856 İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması
18 Şubat 1856 Islahat Fermanı'nın ilanı
30 Mart 1856 Paris Barış Antlaşması
30 Mart 1856 Rusya'nın bozguna uğraması
30 Mart 1856 Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi
22 Mayıs 1856 İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi
1857 Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857 Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
1857 Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
1857-1862 Beyrut - Şam şosesinin yapımı
17 Mart 1857 Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması
6 Kasım 1857 Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması
1858 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1858 Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858-1859 Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
6 Haziran 1858 Arazi Kanunnamesi'nin kabulü
8 Haziran 1858 Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)
1859 Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
1859 Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
12 Şubat 1859 Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu
1860 Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860 İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
1860-1861 Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861 Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
22 Ekim 1860 Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması
1861 Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
1861 Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
1861 Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
1861-1866 Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
9 Haziran 1861 Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi
9 Haziran 1861 David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması
29 Nisan 1861 Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması
1862 Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini
1862 Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862 Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862 Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862 Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
1862 Mahrec-i Aklam'ın kurulması
20 Temmuz 1862 Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması
8 Ekim 1862 Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi
1863 Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
1863 Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863 İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
1863 Menafi Sandığı'nın kurulması
1863 Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863 Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
13 Ocak 1863 Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması
18 Şubat 1863 Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı
1864 Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
1864 İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
1864 Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864 Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
1864 Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876 Paris'e talebe gönderilmesi
8 Ekim 1864 Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü
1865 Müstakil Romen kilisesinin kurulması
1865 İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
1865 Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
Eylül 1865 Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi
1866 Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866 Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866 Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
1866 Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
1866 Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1866-1867 Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867 Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867 Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
1867 Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
1867 Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
1867 Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867 Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
1867 Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876 İzmir Rıhtımı'nın inşası
22 Şubat 1867 Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
8 Haziran 1867 Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi
21 Haziran 1867 Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati
1868 Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
1868 Galatasaray Sultanisi'nin açılması
1868 İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
1868 Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868 Yunan postasının kapatılması
1868 Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868 Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
1 Mart 1868 Adliye Nezareti'nin kurulması
1 Nisan 1868 Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması
8 Nisan 1869 İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması
21 Haziran 1869 Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati
1 Eylül 1868 Mekteb-i Sultani'nin açılması
2 Eylül 1869 Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi
26 Ağustos 1869 Turuk Nizamnamesi'nin kabulü
13 Ekim 1869 İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi
1869 Süveyş Kanalı'nın açılması
1869 Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869 Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
1869 Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
Ekim 1869 Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması
1870 Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
1870 Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
1870 Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870 Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
1870 Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927 Kemaledin Bey (mimar)
20 Şubat 1870 Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması
26 Nisan 1870 Darü'l-Muallimat'ın açılması
2 Temmuz 1870 Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması
Ekim 1870 Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi
1871 Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
1871 Saint-Esprit okulunun kurulması
1871 Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871 Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
1871 Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
22 Ocak 1871 İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
13 Eylül 1871 Şinasi'nin ölümü
1872 Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
1872 Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873 Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
1873 Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
Haziran 1873 Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi
1874 Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874 Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874 Kara gümrüklerinin lağvı
1874 Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875 Bosna-Hersek isyanları
1875 Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
1876 Bulgar isyanları
1876 Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
1876 Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu
1876 Meşrutiyet'in ilanı
1876 İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
1876 İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876 Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
1876 Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması
23 Mart 1876 Ziya Gökalp'in doğumu
23 Aralık 1876 I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı
1877 Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
1877 Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
1877-1878 Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
19 Mart 1877 İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)
25 Eylül 1877 Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)
5 Ekim 1877 Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü
13 Aralık 1877 Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili
1878 Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878 Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
1878 Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
1878 Ermeni meselesinin zuhuru
1878 Ali Suavi'nin öldürülmesi
1878 Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
1878 Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
1878 Makedonya meselesinin ortaya çıkması
13 Şubat 1878 Meclisin kapatılması
Ekim 1878 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması
1879 II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879 Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
1879 Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879 Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
1880 Vergi reformu
1880 Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880 İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
1880 Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
13 Mart 1880 İstanbul'da bir kız idadisinin açılması
17 Mayıs 1880 Ziya Paşa'nın ölümü
Ekim 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
20 Aralık 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması
1881 Mustafa Kemal'in Doğumu
1881 Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
1881 Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması
1881 Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
1882 Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
1882 Muharrem Kararnamesi'nin neşri
2 Ocak 1882 Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması
1883 Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
20 Haziran 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması
1 Kasım 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması
2 Aralık 1884 Yahya Kemal'in doğumu
1885 Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885 Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
18 Eylül 1885 Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması
1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886-1887 Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
1887 Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1887 Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
5 Şubat 1887 Beşir Fuad'ın intiharı
1888 Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1888 Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
2 Aralık 1888 Namık Kemal'in ölümü
1889 İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889 İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
27 Mart 1889 Yakup Kadri'nin doğumu
1890 Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891 Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
1891 Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891 Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1891 Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
3 Kasım 1891 Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması
1892 Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892 Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896 İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894 Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
1894 Sasun'da Ermeni olayları
1894 Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895 İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895 Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895 Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895 Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
14 Şubat 1895 Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi
1896 Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896 Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896 Girit isyanının alevlenmesi
1896 Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897 Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
17 Nisan 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi
1898 Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900-1924 yılları arası
1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31 Ağustos)
1901 - Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902 - Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8 Aralık)
1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31 Ağustos)
1903 - Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)
1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905 - Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
1905 - Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
1908 - Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan'ın toplanması (17 Aralık)
1909 - Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
1909 - Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
1909 -1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)
1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
1910 - Arnavutlar'ın ayaklanmaları
1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
1911 - Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
1912 - Meclis-i Mebusan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması (18 Nisan)
1912 - İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5 Ağustos)
1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine (22 Temmuz)
1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29 Ekim)
1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
1913 - Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti (23 Ocak)
1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
1913 - Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
1913 - Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14 Kasım)
1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması
1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4 Ağustos)
1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3 Kasım)
1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (5 Kasım)
1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı (11 Kasım)
1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)
1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
1915 - Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir Kanunu 27 Mayıs
1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
1917 - Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması
1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
1918 - Sultan Reşad'ın vefatı ve Mehmet Vahidettin'in tahta çıkması
1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30 Ekim)
1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
1919 - Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri (15 Mayıs)
1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti (2 Ekim)
1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
1919 - Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (29 Kasım)
1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması
1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
1920 - Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
1920 - İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması (10 Ağustos)
1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması (3 Aralık)
1921 - Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti (27 Ocak - 12 Şubat)
1921 - II. İnönü Savaşı (31 Mart)
1921 - Sakarya Meydan Savaşı (3 Eylül)
1921 - Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
1922 - Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)
1922 - İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül)
1922 - Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
1922 - Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım)
1922 - Mehmet Vahidettin'in yurtdışına çıkması ve Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi (16 Kasım)
1923 - Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz)
1923 - Ankara'nın başşehir olarak kabulü (13 Ekim)
1923 - Cumhuriyet'in ilanı (29 Ekim)
1924 - Halifeliğin Kaldırılması ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları 3 Mart