Arı Südü (Royal Jelly) nədir və faydaları nələrdir? Arı südü faydaları baxımından geniş bir məzmuna malikdir. Güclü bəsləyici xüsusiyyəti ilə diqqət çəkən arı südünün məzmunu mürəkkəb və mürəkkəb bir quruluşdadır.
İçərisində karbohidrat, zülal, amin turşuları, yağ turşuları, minerallar, vitaminlər, təbii hormonlar vardır. Tərkibinin kiçik bir qismi isə hələlik aydın. Buna görə də arı südü sintetik olaraq üretilememektedir.
Arı Südü Nədir?
Arı südü gənc bal arılarının ifrazat bezlərindən çıxardıqları bir maddədir. Digər arı məhsullarının əksinə varlığı uzun bir müddət bilinmədi. Jel konsistensiyasında krem rəngdə və turş bir dada malikdir. Kraliça arı həyatı boyunca arı südü ilə qidalanır. Digər balarılar bir neçə ay qədər yaşayarkən kraliça arı 6 il yaşayır. Kraliça arıyla digər balarılar arasındakı bu fərqin arı südündən qaynaqlandığı düşünüldüyü üçün arı südünə olan maraq və araşdırmalar artmışdır.
Çin, Yaponiya, Koreya, Tayvan və Yeni Zelandiya arı südünün istehsal və ticarətini əlində tutan ölkələrdir.
Arı Südü Məzmunu
% 66'ı sudan,% 14.5 'i karbonhidratı,% 4.5' i lipid,% 13 'ü aminoasitten ibarətdir. B1, B2, B3, B6, B12, biotin, fol turşusu, inositol, pantotenik turşu, asetilkolin, A, C, D, E vitaminləri, bəzi minerallar, fermentlər, hormonlar və 10 hydroxydelta 2-decenoic turşu, antibakterial və antibiotik komponentləri ehtiva edər .
Arı Südü İstifadəsi
Arı südü preparatları təzə və ya dondurularaq qurudulmuş olaraq satılmaqdadır. Xəstəliklərə qarşı qorunmaq sağlam və gümrah qala bilmək üçün hər kəs arı südünü istifadə edə bilər. Arısütü istiliyə və işığa həssasdır. Buna görə mühafizə edilməsində uyulması lazım gelen qaydalar vardır. Arı südü istifadəsi saf şəkildə ola biləcəyi kimi balla da qarışdırılaraq alına bilər. Istehlakı zamanı taxta qaşıq istifadə edilməlidir. Bundan başqa bir çox ölkədə kapsula halına gətirilmiş formalarının vardır. Saf halda alındığında dilatından alınar. Ancaq arı südünün bəsləyici dəyərlərini itirmədən saf halda tutmaq asan olmadığından ümumiyyətlə balla qarışdıraraq istehlak edilməsi məşhurdur. Arı südünün qarışdırıldığı balın gerçək və keyfiyyətli bal olması lazımdır.
Arı Südü Faydaları
• Arı südündə olan 10-HDeA'nın təsirləri bir çox klinika işlərlə sübut edilmişdir. 10-HDeA fungsid, anti-viral, anti-bakteryel, bakteriostatik, anti-inflamatuar və immunitet sistemini gücləndirici təsirlərə malikdir.
• Ən çox damar sərtliyi, mədə-bağırsaq problemləri, romatizmal narahatlıqlara qarşı istifadə edilməkdədir.
• antibakterial, antivirütik xüsusiyyəti vardır. Arı südü ilə əlaqədar edilən bir araşdırmada arı südünün 0,5 mq və 1 mq miqdarlarının bakteriya inkişafını inhibe etdiyi müəyyən olunmuşdur. Arı südü bəzi bakteriyalara qarşı təsirli bir antibiotik olaraq adlandırılan 10-hidroksi-Dgr2-decenoic turşu ehtiva edər. 10-hda bakteriya, virus və göbələyə qarşı mübarizədə əhəmiyyətli bir maddə olaraq bilinər.
• Hüceyrə yenilənməsi, istehsalı və maddələr mübadiləsi üzərində təsirlidir.
• Hormonları və metabolik funksiyaları nizamlar.
• İnsulin bənzəri peptid ehtiva etdiyi üçün qan şəkərini salıcı təzyiq göstərər.
• İştah üzərindəki tənzimləyici təsiri səbəbiylə iştah açan olaraq istifadə edilə bilər. Arı südündəki Asetil kolin uşaqların öyrənmə və qəbul etmə funksiyalarının artırılmasına köməkçi olarkən, globulin (qamma globulin) isə immunitet sisteminin gücləndirilməsinə rol oynayır.
• 2010-ci ildə European Journal of Histochemistry 'də nəşr olunan bir araşdırma nəticəsinə görə arısütü kolit kimi gastrointestinal problemlərin müalicəsində müsbət təsir göstərə bilər.
• Bedensel və zehni yorğunluğa qarşı enerji qaynağıdır. Bədənə gümrahlıq qazandırar. Enerji verici təsiri xroniki yorğunluq sindromu və fibromyalji vəziyyətlərində faydalı olar.
• Xolesterolu salıcı təsiri vardır. 2007-ci ildə Yaponiyada edilən klinika işlərə görə arı südü orta dərəcədə yüksək xolesterol səviyyələri olan kişilərdə lipoprotein metabolizmasını düzəltməyə kömək edir. New York Tibb College s Department of Medicine tərəfindən edilən bir işdə arı südünün xolesterol səviyyələrində% 14lü bir azalma təmin etdiyi müəyyən edilmişdir.
• Böyrək və qaraciyər funksiyalarını düzgün işləməsində müsbət rol oynayır.
• Naqasaki Üniversitesince edilən bir işdə arı südünün sümük toxumasını inkişaf etdirici və dəstəkləyici təsiri müəyyən edilmişdir.
• Arı südünün təzyiq salıcı və damar genişletici fəaliyyəti vardır.
• Əsəbi narahatlıqlarda müsbət təsirlərdə olur.
• Saç tökülməsinin qarşısını almaqda təsirlidir. Hüceyrə yeniləyici təsiri və nəmləndirici xüsusiyyəti səbəbiylə saç və dəri baxımında istifadə.
• Damar sərtliyini maneə törətməyə kömək edir.
• Ülser, gastrit və kolit kimi narahatlıqlarda istifadə edilə bilər.
• Qansızlık problemində köməkçidir.
• Yaddaşı kuvetlendirir.
• Cinsi funksiyaları nizamlar. Heyvanlar üzərində edilən bir işdə arı südünün sperma keyfiyyətini artırdığı müəyyən olunmuşdur.
• Dəri sağlamlığı və kırışıklığı qarşısını almaqda müsbət təsirə malikdir. Yanık üçün çıxarılan dermatolojik krem və məlhəmi,% 0.05 ila 1 nisbətində arı südü əlavə edilir.
• Qeyri-kafi bəslənmədən doğulan əskikliyi aradan qaldırıcı güclü qidalandırıcı xüsusiyyəti vardır. Tərkibindəki zülal, lipid, amin turşusu, mineral duz, oligo element və glüsid kimi təməl qida maddələri ilə sağlam qidalanmada əhəmiyyət daşıyar.
• Bir işdə arı südünün, xərçəng hüceyrələri enjekte edilən bütün siçanları 12 aydan daha uzun bir müddət qoruduğu ancaq xərçəng hüceyrələri inyeksiya edilib arı südü verilməyən siçanların isə 12 gün ərzində öldükləri müəyyən edilmişdir.
• Journal of the Science of Food and Agriculture 'də nəşr olunan yazıya görə arı südü şişlərin böyüməsinin qarşısını almaqda ümid verici görünməkdədir.
Arı Südü Necə istifadə edilir?
Gündəlik doza üçün dəqiq bir miqdar yoxdur. Arı südünün saf şəkildə yetkinlərdə gündəlik 500 mq, bir narahatlığa qarşı istifadə ediləcəksə gündəlik doza olaraq 1 qr alına biləcəyi ifadə edilir. Nahardan 15 dəqiqə əvvəl dil altına alınaraq istifadəsini təklif edilir. Pittsburgh Tibb Mərkəzi gündəlik doza olaraq 50-150 mq arı südü özü istifadəsini təklif etmişdir.
Arı südü saf və təzə halda, balla qarışdırılmış, polenle qarışdırılmış, maye ekstre və ya həb formasında satılır. Ginsengle kombinə edilmiş məhsullar da mövcuddur.
20 gündəlik istifadədən sonra 10 gün ara verilib yenidən istifadə edilə bilər. Xüsusilə yaz və payız dövrlərində istifadəsi təklif edilir.
Arı südü bahalı bir məhsul olduğu üçün saxta məhsullarla qarşılaşma ehtimalınız yüksəkdir. GMP sertifikatı olan məhsullar daha etibarlı ola bilər.
Arı Südü Saxlama şərtləri
Saf arı südü işıq və oksigenə məruz qalmadan +4 º C ilə -10 º C arası temperaturda soyuducuda 4 ay mühafizə edilə bilər.
Balla qarışdırılan arı südü işıq və oksigen teması olmadan +5 º C ilə +10 º C arasında rəngli kavanozlarda 4 ay müddətində saxlanıla bilər.
Arı Südünün Zərərləri Var mı?
• 2 yaşından kiçik uşaqlara arı məhsulları verilməməlidir. Kafi məlumat olmadığı üçün hamilə və süd əmizdirən qadınlar həkim təsdiqi olmadan istifadə etməməlidir.
• Arı südünə və arı məhsullarına qarşı allergiyası olan insanlar istifadə etməməlidir. Allergik reaksiyalar, tənəffüs çətinliyi, həzm problemləri, anaflaktik şok görülə bilər.
• Qan durulducu dərman, xolesterol salıcı, diabetik dərman ya da hər hansı bir narahatlıq üçün sintetik dərman istifadə edənlər əvvəl həkimə danışmalıdırlar. Bir əməliyyat sözkonusuyla Bu məhsulların istifadəsinə 2 həftə əvvəldən son verilmiş olması lazımdır.
• Memorial Sloan-Kettering Xərçəng Center görə östrojen həssas məmə xərçəngi vəziyyətində arı südü istifadə.