* Tuz vücudumuz için neden gerekli, ne gibi faydaları var?
Tuz adı ile bilinen sodyum kalorür vücut için oldukça gerekli bir bileşendir. Vücudumuzda sıvı dengesinin sağlanmasında ve kan basıncının yani tansiyonun düzenlenmesinde önemli rol oynar. Ayrıca besinlere ve yemeklere lezzet katar. Tuzun içeriğinde bulunan sodyum minerali potasyum minerali ile yaptığı iş birliği sayesinde hücre içi ve hücre dışı sıvı dağılımının dengeli olmasını sağlar. Sodyum yetersizliğinde bulantı, kusma ve zihin bulanıklığı ileri durumlarda solunum yetmezlikleri ortaya çıkabilir.
* Fazla tuz alımının vücutta ne gibi etkileri olur?
Gereğinden fazla tuz tüketimi vücutta ödem oluşmasına neden olabilir. Vücutta fazla su birikimi anlamına gelen ödem oluşumu vücutta sıvı dolaşımının düzenli olmamasına bir işarettir. Aynı zamanda fazla tuz tüketimi tansiyon yükselmesine neden olabileceği gibi gelecek dönemlerde hipertansiyona yakalanma riskini arttırır.
* Genç ve sağlıklı bir vücuda sahipken, tuz alımı hakkında endişe duymak gerekir mi?
Sağlıklı beslenme yaş ayırt etmeksizin bir bütündür. Bu nedenle tuz tüketimi de her yaş için önemlidir. Tuzun aşırı tüketimi bir alışkanlık haline getirilirse hipertansiyona yakalanma riski yükselir. Ayrıca bilimsel araştırmalar aşırı tuz tüketiminin kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini 4 kat, kalp krizi riskini ise 5 kata kadar arttırabileceğini göstermekte. Bunun dışında aşırı tuz tüketimi çaşitli böbrek hastalıklarına yakalanma riskini de arttırabilir.
* Tuz kilo aldırır mı?
Tuz enerji içermez bu nedenle de bilinenin aksine kilo aldırmaz. Aşırı tuz tüketimi vücutta su toplanmasına yani ödeme yol açtığından ötürü kişi kilo aldığını veya kilo veremediğini düşünebilir. Zayıflama programında olan kişilerin aşırı tuz tüketiminden sakınması, haftalık rutin kontrollerde kaybedilen kiloyu saptamakta kolaylık sağlar.
* Yüksek tansiyon ya da aşırı kilo ile tuz alımı arasında bir bağlantı var mı?
Yüksek tansiyon ile tuz tüketimi arasında bir ilişki olduğu uzun zamandır bilinen bir gerçek. Tuzun aşırı tüketimi kan basıncının artmasına neden olur. Günlük tuz tüketimini yaklaşık %25 azaltan kişilerin, tansiyon seviyelerinin normale yaklaştığı/düzeldiği bilinmektedir. Aşırı kilolu kişiler, normal ağırlığında olan kişilere göre daha fazla tuz tüketirler. Bunun temel nedeni, fast food tarzı besinlerin sodyum içeriklerinin oldukça yüksek olmasıdır. Fakat aşırı tuz tüketiminin şişmanlamaya neden olacağı yönünde bilimsel bir veri şu an için yoktur.
* Tuzu sadece saf haliyle mi alıyoruz, başka nereden geliyor? İşlenmiş gıdalardan gelen tuzun ne gibi bir zararı var?
Tuzu saf hali ile tüketmiyoruz. Bildiğimiz sofra tuzu doğal halinden sonra birçok işlem geçirerek soframıza konuk oluyor. Bunun dışında sodyumdan zengin besinlerle de sodyum alıyoruz. Bu besinlerin başındaysa balıklar ve kabuklu deniz ürünleri, biber çeşitleri, deniz sebzeleri, kereviz, peynir, organ etleri, yumurta, bazı kuruyemişler ve dereotu yer alır. Beslenmemizde gizli sodyum kaynakları ise bazı ketçaplar, hardal ve soya sosu, kimi salata sosları, kabartma tozu, zeytin, salamura besinler ve konserve besinlerdir. Besinlerdeki gizli sodyumu keşfedebilmek için yapmamız gereken ise besinleri satın almadan önce besin etiketlerini kontrol etmektir. Tuz içeriği yüksek işlenmiş gıdaların fazla tüketimi tuz alımının aşırı artmasına neden olabilir. İster doğal ister işlenmiş besinlerden alalım, tuz tüketiminde temel ilke günde 6 gramdan daha fazla tuz tüketmemektir. Bunu sağlamanın en basit yolu ise aşırı tuz içeren besinlerin tüketiminin azaltılması ve sofradan tuzluğun kaldırılmasıdır.