Coğrafi Konumu ve Topoğrafik Yapı
GAZİANTEP'İN COĞRAFİ KONUMU
Enlemler
Kuzey
360 - 370
Boylamlar
Doğu
360 - 380
Rakım
850
Yüzölçümü
6 222 km2
Dağlar
% 51.9
Ovalar
% 26.9
Platolar
% 19.0
Yaylalar
% 2.2
Gaziantep, Akdeniz Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu arasında geçişi sağlayan bir konumda, 38° 28" ve 38º 0" doğu boylamı ile 36º 38" ve 37º 32" kuzey enlemi arasında bulunmaktadır.
İlin yüzölçümü 6222 km², ülke yüzölçümüne oranı yaklaşık %1'dir.
Gaziantep şehri, Fırat Nehrinin kollarından biri olan Alleben Deresinin aktığı kuzeyinde ve güneyinde iki yükseltinin sınırladığı vadide kurulmuştur. Alleben deresi kenti doğu-batı yönünde ikiye ayıran doğal bir eşik konumundadır. Alleben deresine paralel olarak E-24 Karayolu (İpek Yolu) ve demiryolu da kent gelişimini sınırlamaktadır. Diğer doğal sınırlayıcılar; kuzeybatıda Düllük Ormanı ve askeri alan, doğuda KÜSGET-GATEM kullanımlarıdır.
İlin güneyinde Suriye Devleti ile Kilis ili, doğusunda Şanlıurfa iline bağlı Birecik ve Halfeti ilçeleri ve Fırat nehri, kuzeydoğusunda Adıyaman iline bağlı Besni ilçesi, kuzeyde Kahramanmaraş ile Pazarcık ilçesi, batıda Osmaniye ili, güneybatıda Hatay ilinin Hassa ilçesi yer almaktadır.
İlin doğuda kalan büyük parçası Güneydoğu Anadolu Bölgesi içerisinde, İslahiye ve Nurdağı ilçeleri ile Şahinbey ilçesinin bir bölümü Akdeniz Bölgesi'nde yer almaktadır.
Gaziantep yaylasında yer alan Gaziantep kentsel alanı, genel olarak düz olarak değerlendirilebilecek bir topografik yapıya sahiptir. Gaziantep Toroslar'ın Güneydoğu Anadolu'yu çevreleyen yay içerisinde Arap Platolarına geçiş alanında kurulmuştur.
Şehir merkezinin deniz seviyesinde yüksekliği 850 m dir. İlin % 51.9'u dağlar, %26.9'u ovalar, %19'u platolar ve %2.2'si ise yaylalardan oluşmaktadır.
Şehrin batı ve kuzey batısında yer alan Sof dağları doğuya doğru alçalmaktadır. En yüksek tepeleri 1429 m ile Kepekçi, ve kuzeyde 1250 m ile Sam ve Dülükbaba tepeleridir.
Kentin doğusunda Oğuzeli ve Barak ovaları yer almaktadır. Güneyde Gaziantep yaylasının güney bölümleri yer almaktadır. Batı da ise %5-10 eğime sahip alanlar çoğunluktadır. Kentin kuzeyinde ise eğimi %15-25 arasında değişen alanlar bulunmaktadır.
Kentte sıkça rastlanan yassılaşmış tepelerin eğim yönleri kuzeyden güneye doğrudur.
Kentin içinden geçen Alleben deresi vadisinin doğu-batı yönünde uzanması kentin eğim durumunu şekillendirmiştir. Vadinin kuzey kısmı güney yönünde, güney kısmı ise kuzey yönünde eğimlidir. Kentin üzerinde yer aldığı düzlük alan ise genelde %0.5 eğime sahiptir.
DOĞAL ÇEVRE
Ovalar : Barak, Oğuzeli, Araban, Yavuzeli, Tılbaşar
Vadiler ve Yaylalar : Nizip, Sacır, Orul - Mızar
Akarsular : Fırat, Nizip, Arfin, Karasu, Sacır, Merzimen, Alleben, Küveyk (Balık)
Göller : Kara ( Emen ), Gavur
Baraj Gölleri : Hancağız (8.7 Km2 )
Tahta Köprü (23.4 Km2 )
Dağlar : Sofdağ 1.496
Dülükbaba 1.250
Gazibaba 1.100
Sarıkaya 1.100
Güremiz 1.069
Sam 1.050
Hurşit Dağı 951